Elke keer als er weer duizend bezoekers op deze site zijn geweest, plaats ik een artikel dat buiten mijn normale corebusiness valt. De 31000ste bezoeker is aanleiding tot een goed interview over de oorlog in de Ukraine.
In het interview spreekt de hoofdredacteur van de VS-website Truthout, C.J. Polychroniou , met de beroemde geleerde Noam Chomski, die zich al zijn hele lange leven ingezet heeft voor de vrede en meer specifiek tegen militair acties van de VS.
Men kan de oorspronkelijke tekst van het interview vinden op https://truthout.org/articles/noam-chomsky-us-military-escalation-against-russia-would-have-no-victors/ . Omdat mogelijk niet al mijn lezers genoeg Engels kennen, heb ik het door DeepL gegooid en een beetje nabewerkt. DeepL is een goed vertaalprogramma, voor zover die goed kunnen zijn. Wie twijfelt, kan er de originele tekst bijpakken.
Het interview is al weer van 01 maart 2022. Inmiddels is er in de Ukraine veel gebeurd.
Truthout heeft een apart dossier over de Ukraine opgebouwd onder https://truthout.org/topics/ukraine/ . Daar staan een aantal uiterst leerzame artikelen bij elkaar, bijvoorbeeld https://truthout.org/articles/how-the-worlds-not-so-great-powers-are-miscalculating-on-ukraine/ .
Hieronder het artikel. Wal langer dan hier gebruikelijk, maar dat moet dan maar een keer.
‘Bij een militaire escalatie tussen de VS en Rusland zouden er alleen maar verliezers zijn’
De invasie van Rusland in Oekraïne verraste een groot deel van de wereld. Het is een onuitgelokte en ongerechtvaardigde aanval die de geschiedenis zal ingaan als een van de belangrijkste oorlogsmisdaden van de 21ste eeuw, betoogt Noam Chomsky in het exclusieve interview voor Truthout dat volgt. Politieke overwegingen, zoals die aangehaald door de Russische president Vladimir Poetin, kunnen niet gebruikt worden als argumenten om het lanceren van een invasie tegen een soevereine natie te rechtvaardigen. In het aangezicht van deze afschuwelijke invasie moeten de VS echter kiezen voor urgente diplomatie in plaats van militaire escalatie, omdat het laatste een “doodvonnis voor de soort zou kunnen betekenen, zonder overwinnaars”, aldus Chomsky.
Noam Chomsky wordt internationaal erkend als een van de belangrijkste intellectuelen die nog in leven zijn. Zijn intellectuele status is vergeleken met die van Galileo, Newton en Descartes, omdat zijn werk een enorme invloed heeft gehad op verschillende wetenschappelijke gebieden, waaronder taalkunde, logica en wiskunde, computerwetenschap, psychologie, mediastudies, filosofie, politiek en internationale zaken. Hij is de auteur van zo’n 150 boeken en de ontvanger van tal van zeer prestigieuze prijzen, waaronder de Sydney Peace Prize en de Kyoto Prize (Japans equivalent van de Nobelprijs), en van tientallen eredoctoraten van ‘s werelds meest gerenommeerde universiteiten. Chomsky is emeritus instituutshoogleraar aan het MIT en momenteel laureaatshoogleraar aan de Universiteit van Arizona.
C.J. Polychroniou: Noam, de invasie van Rusland in Oekraïne heeft de meeste mensen verrast en schokgolven over de hele wereld gezonden, hoewel er genoeg aanwijzingen waren dat Poetin behoorlijk onrustig was geworden door de uitbreiding van de NAVO naar het oosten en de weigering van Washington om zijn “rode lijn” veiligheidseisen met betrekking tot Oekraïne serieus te nemen. Waarom denkt u dat hij op dit moment tot een invasie besloot?
Noam Chomsky: Alvorens op de vraag in te gaan, moeten we een paar feiten op een rijtje zetten die onbetwistbaar zijn. Het meest cruciale feit is dat de Russische invasie van Oekraïne een grote oorlogsmisdaad is, naast de Amerikaanse invasie in Irak en de invasie van Hitler en Stalin in Polen in september 1939, om maar twee saillante voorbeelden te noemen. Het is altijd zinvol om verklaringen te zoeken, maar er is geen rechtvaardiging, geen verzachting.
Wat de vraag zelf betreft, zijn er genoeg uiterst zelfverzekerde ontboezemingen over de geest van Poetin. Het gebruikelijke verhaal is dat hij gevangen zit in paranoïde fantasieën, alleen handelt, omringd door kruiperige hovelingen van het soort dat we hier kennen in wat er nog over is van de Republikeinse Partij die naar Mar-a-Lago trekt voor de zegen van de Leider.
De stroom van beschimpingen zou accuraat kunnen zijn, maar misschien kunnen andere mogelijkheden overwogen worden. Misschien meende Poetin wat hij en zijn handlangers al jaren luid en duidelijk zeggen. Het zou bijvoorbeeld kunnen zijn: “Aangezien de belangrijkste eis van Poetin de verzekering is dat de NAVO geen nieuwe leden zal opnemen, en met name niet Oekraïne of Georgië, zou er duidelijk geen basis voor de huidige crisis zijn geweest als er geen uitbreiding van het bondgenootschap had plaatsgevonden na het einde van de Koude Oorlog, of als de uitbreiding had plaatsgevonden in harmonie met de opbouw van een veiligheidsstructuur in Europa waar Rusland deel van uitmaakte.” De auteur van deze woorden is de voormalige Amerikaanse ambassadeur in Rusland, Jack Matlock, een van de weinige serieuze Rusland-specialisten in het Amerikaanse corps diplomatique, en hij schreef ze kort voor de invasie. Hij concludeert verder dat de crisis “gemakkelijk kan worden opgelost door toepassing van het gezond verstand…. Volgens elke maatstaf van gezond verstand is het in het belang van de Verenigde Staten om vrede te bevorderen, geen conflict. Proberen Oekraïne los te weken van de Russische invloed – het verklaarde doel van degenen die de ‘kleurenrevoluties’ hebben aangezwengeld – was een dwaze en gevaarlijke onderneming. Zijn we de les van de Cubaanse Raket Crisis zo snel vergeten?”
Matlock is niet de enige. Ongeveer dezelfde conclusies over de onderliggende kwesties worden getrokken in de memoires van CIA-chef William Burns, een van de weinige authentieke Rusland-specialisten. [Diplomat] George Kennan’s nog sterkere standpunt is laat geciteerd, gesteund door voormalig minister van Defensie William Perry, en buiten de diplomatieke gelederen door de bekende internationale betrekkingen geleerde John Mearsheimer en tal van andere figuren die nauwelijks meer mainstream kunnen zijn.
Niets van dit alles is onduidelijk. Interne documenten van de VS, vrijgegeven door WikiLeaks, onthullen dat het roekeloze aanbod van Bush II aan Oekraïne om toe te treden tot de NAVO meteen scherpe waarschuwingen van Rusland ontlokte dat de groeiende militaire dreiging niet kon worden getolereerd. Begrijpelijk.
We kunnen overigens kennis nemen van het vreemde begrip “links” dat regelmatig schuurt met “links” wegens onvoldoende scepsis over de “lijn van het Kremlin”.
Feit is, om eerlijk te zijn, dat we niet weten waarom het besluit is genomen, zelfs niet of het is genomen door Poetin alleen of door de Russische Veiligheidsraad waarin hij de hoofdrol speelt. Er zijn echter enkele dingen die we wel met redelijk vertrouwen weten, waaronder het verslag dat in enig detail is beoordeeld door degenen die zojuist zijn genoemd en die op hoge plaatsen binnen het planningssysteem hebben gezeten. In het kort komt het erop neer dat de crisis al 25 jaar aan het broeien is, omdat de VS de Russische bezorgdheid over de veiligheid minachtend van de hand heeft gewezen, met name hun duidelijke rode lijnen: Georgië en vooral Oekraïne.
Er zijn goede redenen om aan te nemen dat deze tragedie voorkomen had kunnen worden, tot de laatste minuut. We hebben het er al eerder over gehad, herhaaldelijk. Over de vraag waarom Poetin juist nu deze misdadige agressie heeft ontketend, kunnen we speculeren wat we willen. Maar de directe achtergrond is niet duister – omzeild maar niet betwist.
Het is gemakkelijk te begrijpen waarom degenen die onder de misdaad te lijden hebben, het als een onaanvaardbare toegeeflijkheid beschouwen om te onderzoeken waarom het is gebeurd en of het had kunnen worden voorkomen. Begrijpelijk, maar verkeerd. Als we op de tragedie willen reageren op een manier die de slachtoffers helpt, en nog ergere rampen die in het verschiet liggen willen afwenden, is het verstandig en noodzakelijk om zoveel mogelijk te weten te komen over wat er fout is gegaan en hoe de loop had kunnen worden gecorrigeerd. Heroïsche gebaren zijn misschien bevredigend. Maar ze helpen niet.
Zoals zo vaak word ik herinnerd aan een les die ik lang geleden heb geleerd. Eind jaren zestig nam ik in Europa deel aan een bijeenkomst met enkele vertegenwoordigers van het Nationaal Bevrijdingsfront van Zuid-Vietnam (“Viet Cong”, in Amerikaans jargon). Het was tijdens de korte periode van intens verzet tegen de afschuwelijke misdaden van de V.S. in Indochina. Sommige jongeren waren zo woedend dat ze vonden dat alleen een gewelddadige reactie een passend antwoord zou zijn op de zich ontvouwende gedrochten: het breken van ruiten in Main Street, het bombarderen van een ROTC-centrum. Alles wat minder was, kwam neer op medeplichtigheid aan verschrikkelijke misdaden. De Vietnamezen zagen dat heel anders. Zij waren fel gekant tegen al deze maatregelen. Zij presenteerden hun model van een effectief protest: een paar vrouwen die in stil gebed staan bij de graven van Amerikaanse soldaten die in Vietnam zijn gesneuveld. Zij waren niet geïnteresseerd in wat Amerikaanse tegenstanders van de oorlog rechtvaardig en eervol deed voelen. Zij wilden overleven.
Het is een les die ik vaak in een of andere vorm heb gehoord van slachtoffers van afschuwelijk lijden in het Zuiden van de wereld, het voornaamste doelwit van imperialistisch geweld. Een les die we ter harte moeten nemen, aangepast aan de omstandigheden. Vandaag betekent dat een poging om te begrijpen waarom deze tragedie zich heeft voorgedaan en wat er gedaan had kunnen worden om haar te voorkomen, en om deze lessen toe te passen op wat er nu komt.
De vraag snijdt diep. Er is geen tijd om deze uiterst belangrijke kwestie hier te bespreken, maar herhaaldelijk is de reactie op een echte of ingebeelde crisis geweest om naar het vuurwapen te grijpen in plaats van naar de olijftak. Het is bijna een reflex, en de gevolgen zijn meestal verschrikkelijk geweest – voor de traditionele slachtoffers. Het is altijd de moeite waard om te proberen het te begrijpen, om een stap of twee vooruit te denken over de waarschijnlijke gevolgen van handelen of niet-handelen. Een waarheid als een koe, maar het is de moeite waard ze nog eens te herhalen, omdat ze in tijden van gerechtvaardigde passie zo gemakkelijk van tafel worden geveegd.
De opties die overblijven na de invasie zijn grimmig. De minst slechte is steun voor de diplomatieke opties die nog bestaan, in de hoop een resultaat te bereiken dat niet te ver afstaat van wat een paar dagen geleden zeer waarschijnlijk haalbaar was: Neutralisatie van Oekraïne in Oostenrijkse stijl, een soort Minsk II-federalisme binnen het land. Veel moeilijker te bereiken nu. En – noodzakelijkerwijs – met een ontsnappingsluik voor Poetin, anders zullen de resultaten voor Oekraïne en alle anderen nog schrijnender zijn, misschien wel bijna onvoorstelbaar.
Heel ver weg van gerechtigheid. Maar wanneer heeft gerechtigheid gezegevierd in internationale zaken? Is het nodig om het ontstellende record nog eens te herzien?
Of je het nu leuk vindt of niet, de keuzes zijn nu gereduceerd tot een lelijke uitkomst die Poetin eerder beloont dan straft voor de daad van agressie – of de grote kans op een eindoorlog. Het kan een bevredigend gevoel geven om de beer in een hoek te drijven van waaruit hij wanhopig zal uithalen – zoals hij kan. Dat is niet verstandig.
Intussen moeten we alles in het werk stellen om zinvolle steun te verlenen aan degenen die hun vaderland dapper verdedigen tegen wrede agressors, aan degenen die aan de gruwelen ontsnappen, en aan de duizenden moedige Russen die zich met groot persoonlijk risico openlijk verzetten tegen de misdaad van hun staat, een les voor ons allen.
En we moeten ook proberen manieren te vinden om een veel bredere klasse van slachtoffers te helpen: al het leven op aarde. Deze catastrofe vond plaats op een moment waarop alle grote mogendheden, en wij allen, moeten samenwerken om de grote plaag van de milieuvernietiging onder controle te krijgen, die nu al een onverbiddelijke tol eist en binnenkort nog veel erger zal zijn, tenzij er snel grote inspanningen worden gedaan. Om het overduidelijke duidelijk te maken: het IPCC heeft zojuist de meest recente en verreweg de meest onheilspellende van zijn regelmatige evaluaties gepubliceerd over hoe we afstevenen op een catastrofe.
Intussen worden de noodzakelijke maatregelen geblokkeerd en zelfs teruggedraaid, terwijl broodnodige middelen worden besteed aan vernietiging en de wereld nu op koers ligt om het gebruik van fossiele brandstoffen uit te breiden, waaronder de gevaarlijkste en gemakkelijkst voorhanden zijnde brandstof, steenkool.
Een meer groteske conjunctuur kon nauwelijks door een boosaardige demon worden bedacht. Het kan niet genegeerd worden. Elk moment telt.
De Russische invasie is een duidelijke schending van artikel 2, lid 4, van het VN-Handvest, dat het dreigen met of gebruiken van geweld tegen de territoriale integriteit van een andere staat verbiedt. Toch probeerde Poetin tijdens zijn toespraak op 24 februari juridische rechtvaardigingen voor de invasie aan te dragen, en Rusland haalt Kosovo, Irak, Libië en Syrië aan als bewijs dat de Verenigde Staten en hun bondgenoten het internationaal recht herhaaldelijk schenden. Kunt u commentaar geven op Poetins juridische rechtvaardigingen voor de invasie in Oekraïne en op de status van het internationaal recht in het tijdperk na de Koude Oorlog?
Er valt niets te zeggen over de poging van Poetin om zijn agressie juridisch te rechtvaardigen. De verdienste ervan is nihil.
Natuurlijk is het waar dat de VS en hun bondgenoten het internationale recht zonder blikken of blozen schenden, maar dat is geen rechtvaardiging voor Poetins misdaden. Kosovo, Irak en Libië hadden echter wel directe implicaties voor het conflict over Oekraïne.
De inval in Irak was een schoolvoorbeeld van de misdaden waarvoor de nazi’s in Neurenberg werden opgehangen: pure agressie zonder aanleiding. En een klap in het gezicht van Rusland.
In het geval van Kosovo werd beweerd dat de agressie van de NAVO (dat wil zeggen de agressie van de VS) “illegaal maar gerechtvaardigd” was (bijvoorbeeld door de Internationale Commissie voor Kosovo onder voorzitterschap van Richard Goldstone) op grond van het feit dat de bombardementen werden ondernomen om een einde te maken aan de voortdurende wreedheden. Dat oordeel vereiste een omkering van de chronologie. Het bewijs is overweldigend dat de stortvloed van wreedheden het gevolg was van de invasie: voorspelbaar, voorspeld, voorzien. Bovendien waren er diplomatieke opties beschikbaar, [maar] zoals gewoonlijk genegeerd ten gunste van geweld.
Hoge Amerikaanse functionarissen bevestigen dat het in de eerste plaats de bombardementen op de Russische bondgenoot Servië waren – zonder hen zelfs maar van tevoren in te lichten – die de Russische pogingen om samen met de VS op de een of andere manier een Europese veiligheidsorde na de Koude Oorlog op te bouwen, ongedaan maakten, een ommekeer die werd versneld met de invasie van Irak en de bombardementen op Libië nadat Rusland ermee had ingestemd geen veto uit te spreken over een resolutie van de VN-Veiligheidsraad die de NAVO meteen had geschonden.
Gebeurtenissen hebben gevolgen; de feiten kunnen echter verborgen blijven binnen het doctrinaire systeem.
De status van het internationaal recht is in de periode na de Koude Oorlog niet veranderd, zelfs niet in woorden, laat staan in daden. President Clinton maakte duidelijk dat de V.S. niet van plan waren zich eraan te houden. De Clinton Doctrine verklaarde dat de VS zich het recht voorbehielden “unilateraal op te treden indien nodig”, inclusief “unilateraal gebruik van militaire macht” om vitale belangen te verdedigen zoals “het verzekeren van onbelemmerde toegang tot belangrijke markten, energievoorraden en strategische hulpbronnen”. Zijn opvolgers ook, en ieder ander die straffeloos de wet kan overtreden.
Dat wil niet zeggen dat het internationaal recht van nul en generlei waarde is. Het heeft een breed toepassingsgebied, en het is in sommige opzichten een nuttige norm.
Het doel van de Russische invasie lijkt te zijn de regering Zelenski ten val te brengen en in haar plaats een pro-Russische regering te installeren. Maar wat er ook gebeurt, Oekraïne gaat een afschrikwekkende toekomst tegemoet vanwege zijn besluit om een pion te worden in de geostrategische spelletjes van Washington. Hoe groot is in dit verband de kans dat economische sancties Rusland ertoe zullen brengen zijn houding ten opzichte van Oekraïne te wijzigen – of zijn de economische sancties op iets groters gericht, zoals het ondermijnen van Poetins controle binnen Rusland en van de banden met landen als Cuba, Venezuela en mogelijk zelfs China zelf?
Oekraïne heeft misschien niet de meest verstandige keuzes gemaakt, maar het had niet de opties waarover de imperialistische staten beschikten. Ik vermoed dat de sancties Rusland tot nog grotere afhankelijkheid van China zullen drijven. Tenzij het roer drastisch wordt omgegooid, is Rusland een kleptocratische petrostaat die afhankelijk is van een hulpbron die sterk moet dalen, anders is het afgelopen met ons allemaal. Het is niet duidelijk of zijn financiële systeem een scherpe aanval, door sancties of andere middelen, kan doorstaan. Reden te meer om met een grimas een ontsnappingsluik aan te bieden.
Westerse regeringen, de belangrijkste oppositiepartijen, waaronder de Labourpartij in het Verenigd Koninkrijk, en de media zijn begonnen aan een chauvinistische anti-Russische campagne. De doelwitten zijn niet alleen de Russische oligarchen, maar ook musici, dirigenten en zangers, en zelfs voetbaleigenaars zoals Roman Abramovitsj van Chelsea FC. Rusland is na de invasie zelfs verbannen van Eurovisie in 2022. Dit is toch dezelfde reactie die de media en de internationale gemeenschap in het algemeen ten aanzien van de VS hebben vertoond na de invasie en de daaropvolgende vernietiging van Irak?
Uw wrange opmerking is zeer toepasselijk. En we kunnen doorgaan op een manier die maar al te bekend is.
Denkt u dat de invasie een nieuw tijdperk van aanhoudende strijd tussen Rusland (en mogelijk in alliantie met China) en het Westen zal inluiden?
Het is moeilijk te zeggen waar de as neerkomt – en dat zou wel eens geen metafoor kunnen blijken te zijn. Tot nu toe houdt China zich koest, en zal het waarschijnlijk proberen zijn uitgebreide programma van economische integratie van een groot deel van de wereld binnen zijn groeiende mondiale systeem voort te zetten, waarbij het een paar weken geleden Argentinië opnam in het Belt and Road-initiatief, terwijl het toekijkt hoe rivalen zichzelf vernietigen.
Zoals we al eerder hebben besproken, is wedijver een doodvonnis voor de soort, zonder overwinnaars. We staan op een cruciaal punt in de menselijke geschiedenis. Dat kan niet worden ontkend. Het kan niet worden genegeerd.
Bij de Wikipedia-afbeelding va de Ukraine:
By Lencer – own work, used:Ukraine_adm_location_map.svg by User:NordNordWestUkraine_2022-02-21.svg by User:NordNordWestReliefkarte_Ukraine.png by User:TschubbyListe der Städte in der Ukraine, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=115741689 )
Bij de foto van Chomski:
Door Duncan Rawlinson – https://www.flickr.com/photos/thelastminute/97182354/in/set-72057594061270615/, CC BY 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=1194102
Bij de kaart met gaspijpleidingen:
By Samuel Bailey (sam.bailus@gmail.com) – Own work, CC BY 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=8454588