(Deze tekst is overgenomen van de Brabantse Milieu Federatie BMF en is daar gepubliceerd op 14 januari 2019.)
Onze rivieren, meren en moerassen worden beschermd door Europese regelgeving. Helaas overweegt de Europese Commissie deze regelgeving af te zwakken. De jarenlange inzet om ons water schoon te krijgen en te herstellen stelt dan niks meer voor. Maar als we met z’n allen laten weten hóe waardevol schone rivieren, meren en moerassen zijn, kunnen we voorkomen dat ons water zijn bescherming verliest.
Protect Water Ruim honderd natuur- en milieuorganisaties in Europa zijn de
campagne #ProtectWater gestart voor de bescherming van Europese wateren,
zoals rivieren, beken, meren en grondwater. Wij ondersteunen de actie
en roepen iedereen op om hun stem te laten horen bij de Europese
Commissie.
Water, bron van leven Volgens de laatste gegevens is 60% van de Europese wateren niet gezond. Mensen leggen waterrijke gebieden al eeuwenlang droog voor landbouw, industrie en bewoning. De kwaliteit van riviernatuur is verslechterd door baggeren en vervuiling en leefgebieden van vissen en vogels zijn vernietigd. Niet alleen de natuur ondervindt negatieve gevolgen, ook wij krijgen steeds vaker te maken met overstromingen en droogtes en op langere termijn een slechtere waterkwaliteit. Dit heeft in de toekomst ook effect op jouw drinkwater.
Kwaliteit loopt terug Met de Europese waterwet, de zogenaamde Kaderrichtlijn Water,
beloofden overheden om al het oppervlakte- en grondwater te beschermen.
Uiterlijk in 2027 moeten onze rivieren, meren en moerassen op orde zijn.
Maar ondanks de beloftes is de kwaliteit van onze wateren juist
achteruit gegaan. En als de wet wordt afgezwakt, wordt dit alleen nog
maar erger. Dat kunnen we niet laten gebeuren!
Ruim 200.000 mensen lieten al hun stem horen voor schone rivieren
en meren in Europa. Tot 4 maart kunt u ook uw stem laten horen, zodat
onze rivieren, meren en moerassen worden beschermd door Europese
regelgeving:
Leuk dat je mijn site bezoekt!
Ik wil op deze site aandacht besteden aan maatschappelijke zaken in het overgangsgebied tussen milieu en duurzaamheid, natuurwetenschappelijke discipline, politiek werk en acties op deze gebieden. Ik heb hierbij voorkeur voor onderwerpen die voor Noord-Brabant van belang zijn. Elders op deze website vind je tot welke concrete lidmaatschappen en maatschappelijke functies dat leidt.
Ik verwelkom iedereen op mijn site die hier ook iets mee wil.
Daarnaast staan er ook persoonlijke accenten tussen de boodschappen.
In de artikelen op deze site kun je zien hoe ik over de dingen denk. Je kunt me ook een vraag stellen.
Om artikelen te vinden werkt de “categorie-knop” het gemakkelijkste. Dat is een hierarchische rangschikking op (deel)onderwerp.
Bedenk dat bij elk artikel een datum staat. Na artikelen treden ontwikkelingen op. Kijk altijd even of er nog een later artikel is.
Ik sta 15de op de SP-lijst voor de Provinciale Staten-verkiezingen in maart 2019. Ik heb niet voor een verkiesbare plaats gekozen, omdat mijn oren te slecht zijn geworden voor de akoestiek van sommige zalen van het Provinciehuis. Maar ik wil wel graag dat je op me stemt, want dat steunt mijn milieu-, klimaat- en energie-agenda.
Stemmen op mij schuiven door naar anderen, dus je stem gaat niet verloren.
Nederland moet nu een volledig wapenembargo instellen tegen Saoedi-Arabië, en er bij andere Europese landen op blijven aandringen dat ook te doen. Nederland moet consequent stelling nemen tegen de mensenrechtenschendingen van de Saoedische regering.
(Dit artikel is gedeeltelijk verouderd en zal tzt worden aangepast)
De brief van Milieudefensie en de zaak tegen de Shell
Milieudefensie landelijk heeft de Shell een brief gestuurd, waarin de Shell medeverantwoordelijk gesteld wordt voor het veroorzaken van een gevaarlijke klimaatverandering. De brief is gedateerd op 04 april 2018 en geeft Shell acht weken de tijd om aan de eisen te voldoen.
Die eisen zijn:Shell brengt zijn beleid en investeringen in lijn met de klimaatdoelen van Parijs;
Shell bouwt zijn olie- en gasproductie af en brengt zijn uitstoot terug naar nul in 2050;
Shell maakt afspraken met Milieudefensie over de invulling, tussendoelen en openbare verantwoording.
Als het tot een rechtszaak komt (wat aannemelijk is), zal Roger Cox hem voeren. Dat is dezelfde advocaat die het succesvolle klimaatproces van Urgenda gevoerd heeft. Cox heeft daar het “Kelderluik-arrest” ingezet, inhoudend dat het veroorzaken van ernstig gevaar voor mensen in zichzelf al verwijtbaar is, zelfs al is de handeling die daaraan ten grondslag ligt op zichzelf niet strafbaar (in het Kelderlijkarrest het open laten staan van een luik in de grond naar een kelder zonder daar beschermende maatregelen omheen te bouwen, waardoor een ernstig ongeval veroorzaakt werd).
Shell kan aansprakelijk gesteld worden, omdat het hoofdkantoor van Shell in Nederland staat en daar het beleid bepaald wordt.
Acties van Milieudefensie rondom de zaak.
Rondom de brief en de mogelijke rechtszaak organiseert Milieudefensie acties. Ik wil er hier twee noemen.
Iedereen kan risicoloos en voor een bescheiden bedrag mede-eiser worden in de zaak. Ik heb dat ook gedaan. Het proces krijgt daardoor trekken van een volksbeweging.
Hoe je dat moet doen, is te vinden op klimaatzaakshell.nl .
Milieudefensie organiseert regionale bijeenkomsten. In Brabant is er binnenkort zo’n bijeenkomst, en wel
op woensdag 11 april
om 19.15 uur
in Wijkgebouw De Slinger
Jan Schöfferlaan 3
5212RE Den Bosch.Ik raad iedereen aan om deze meetup te bezoeken.
Het laatste nieuws is dat er op een later moment ook een bijeenkomst in Eindhoven gaat komen, waarschijnlijk op 24 april ‘s avonds. Daarover zal meer gemeld worden als de details met zekerheid bekend zijn.
Willemieke Arts is voor de SP lid van Provinciale Staten van Noord-Brabant en daarin woordvoerder Mobiliteit. In die hoedanigheid houdt ze zich onder andere bezig met gelijkvloerse spoorwegovergangen. Daar bestaan regelmatig zeer gevaarlijke situaties, zowel voor de inzittenden van de treinen als voor de verkeersdeelnemers op de weg. Ze vindt dat gelijkvloerse overwegen versneld moeten worden opgeheven.
Hierover heeft ze een gastopinie geschreven voor het Eindhovens Dagblad. Ik plaats deze ook hieronder.
Wie ervaringen met overwegen in Brabant kwijt wil, is zeer welkom op warts@brabant.nl .
Overweg Tongelresestraat-Hofstraat Eindhoven, een van de vijf Tongelrese gelijkvloerse overwegen
Weg met de overgang!
ProRail legde in het Eindhovens Dagblad van 19 sept uit dat de onderneming nu les gaat geven aan bejaarden over hoe veilig over te steken met een rollator of een scootmobiel op een spoorwegovergang. Dat blijkt nodig: alleen al op de spoorwegovergang in Tongelre, zo meldt het artikel, zijn in korte tijd vier scootmobielen in de prak gereden. De opzittenden konden gelukkig het vege lijf redden. Ook elders zijn incidenten met stilvallende scootmobielen en tussen de rails vastgeklemde rollators niet zeldzaam.
Ook de schooljeugd mag zich in de educatieve attenties van ProRail verheugen, getuige een eerder artikel in het ED.
Nu is dit allemaal goed bedoeld, maar die voorlichting en de “oversteeklessen” voor ouderen blijven een lapmiddel. Niet de omgang met de situatie is het hoofdprobleem, maar de situatie zelf. Zeker als zo’n overgang driekwart van de tijd dicht zit zoals straks bij Boxtel. Gelijkvloerse spoorwegovergangen zouden überhaupt niet meer mogen bestaan.
Als men in dit land een auto(snel)weg aanlegt of renoveert, moet die kruisingsvrij. Dat zit gewoon in het bestek van de weg opgenomen. Treinen rijden vaak harder dan auto’s en het spoor is eigenlijk een soort snelweg voor treinen. Waarom dan niet ook bij het spoor gelijkvloerse overgangen gewoon verbieden? En ze ombouwen tot fiets- en voetgangerstunnel bij landweggetjes en tot autotunnels bij grotere wegen?
Gemeenten hoeven niet mee te betalen aan klaverbladen en zo op hun grondgebied. Waarom moeten die, vaak armlastige, gemeenten dan wel behoorlijk meebetalen aan het ongelijkvloers maken van spoorwegovergangen? Mede daardoor blijft een dringend gewenste sanering van alle spoorwegovergangen vaak iets voor de onbekend lange termijn.
De noodzaak tot sanering rust in vrede op een lange wachtlijst in Den Haag. Slachtoffers van ongesaneerde spoorwegovergangen rusten in hun graf, zoals de machinist van de trein die bij Dalfsen op een hoogwerker knalde.
Het Rijk en ProRail moeten alle gelijkvloerse overgangen zo snel mogelijk de wereld uit helpen.
De ligging van de 70 – 56 – 48 – en 40 dB Lden-contour rond Eindhoven Airport
In oktober 2018 heeft de Wereld Gezondheids Organisatie (WHO) nieuwe
“ENVIRONMENTAL NOISE GUIDELINES for the European Region” uitgebracht.
Die gaan over alle soorten geluid, maar hier aan de orde komt de passage
over vliegtuigen.
Die luidt:
‘Guidelines’ zijn adviezen. Ze worden pas wet als de EU, en daarna de
lidstaten, dat zeggen. Dat is nog niet gebeurd. Toch kunnen
niet-wettelijke bepalingen toch invloed hebben.
Zo hebben de regionale bestuurders indertijd aan de Alderstafel
afgesproken om geen nieuwe grootschalige woningbouw te realiseren binnen
de 20Ke – zone van het vliegveld. Dat is de sigaar die loopt van een
eindje onder Veghel tot bijna Duizel. Dat gaf gedoe in Duizel-Noord en
kostte de gemeente Son en Breugel een fors deel van zijn
uitbreidingslocatie Sonniuspark.
Je ziet daarom dat alle uitbreidingslocaties net buiten de 20Ke-zone liggen.
Het Ke-systeem is een halve eeuw geleden ontworpen (door de Delftse
professor Kosten) met het doel een relatie tot stand te brengen met het
aantal ernstig gehinderden. En wel is dat aantal het aantal (in %) Ke –
10. Dus bij 20Ke is het aantal gehinderden statistisch 10% . Dit is
geijkt in de werkelijkheid van die tijd.
Inmiddels is het Ke-systeem in onbruik geraakt. In de hele beschaafde
wereld gebruiken alleen nog militaire vliegvelden in Nederland de Ke.
Die 10% ernstige hinder was voor de regionale bestuurders aan de Alderstafel reden om hun woningbouwbeperking af te spreken.
dB Lden (horizontaal) versus % ernstige hinder (vertikaal). De WHO hanteert de getrokken zwarte lijn).
Nu wil het geval dat ook de WHO als drempel voor ernstige hinder de
10% hanteert. De WHO komt aan 10% ernstige hinder bij 45 dB Lden (zie
scatterplot).
Overigens zegt de WHO ook dat 10dB Lden meer leidt tot 4 tot 9% meer Ischaemische Hart Ziektes.
Tijdens de Knegselbijeenkomst van 16 februari liet Bernard Gerard, namens BVM2, zien hoe dat uitpakt.
Tot niets verplichtend en als extraatje gaf het Luchthavenbesluit van
2014 ook een set contouren in Lden (70, 56, 48 en 40). Officieel mag je
geen Ke in Lden omrekenen, maar stiekem doet iedereen dat toch en dan
is 35Ke ongeveer 56Lden en 20Ke ongeveer 48Lden.
En omdat je ook weet waar de 40dB Lden ligt, kun je de 45 dB
Lden-contour ongeveer schatten. De enige, die het precies berekenen kan,
is het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium. En die heeft het
niet gedaan.
De schatting levert het introplaatje van dit artikel op. Dat hoort bij 43000 civiele vliegbewegingen.
Het 45dB Lden-gebied (waar dus 10% ernstige hinder bij hoort) blijkt een stuk groter dan het 20Ke – gebied (waarvan men vroeger dacht dat er 10% ernstige hinder bij hoorde). Het logische gevolg is dat enkele woningbouwlocaties, die tot nu toe net buiten schot blijven, nu onder vuur liggen. Tenminste, als de regionale bestuurders dezelfde logica aanhouden en nieuwbouw binnen de 10% ernstige hinder-zone ongewenst vinden. Meer specifiek betekent dat, dat de Eindhovense locatie Castilielaan, een deel van de Bestse locatie Aarle, en de Veldhovense nieuwbouwlocatie Silverackers binnen de 10% – hindergrens komen te vallen.
Verder schuift de grens over (delen van) bestaande woongebieden heen,
zoals in Meerhoven, in Son (het Son-deel van de gemeente Son en Breugel
ligt in zijn geheel binnen de 45 dB Lden-zone), en grote delen van de
gemeente Best. Deze lijst is niet uitputtend.
De ruimtelijke prijs die de regio voor het vliegveld betaalt, zo
eindigde Gerard zijn presentatie in Knegsel, is groter dan men vroeger
dacht.
De gemeenteraad van Son en Breugel heeft in een brief aan Proefcasus-leider Pieter van Geel zijn stellingen betrokken. De gemeenteraden staan formeel buiten de Proefcasus, en dat is niet altijd tot hun genoegen. Nu heeft de raad van Son en Breugel zelf het initiatief genomen om er iets van te vinden. Zie hieronder.
Bij de afbeelding. In deze rits afbeeldingen (achtereenvolgens overdag, ’s nacht en samen) van het opwarmend effect door contrailvorming langs vliegroutes op het Noordelijk Halfrond. Contrails zijn die vliegtuigstrepen in de lucht. Die strepen kunnen eventueel uitgroeien tot hoge cirrusbewolking. Beide werken netto verwarmend. Kerosine (en met name vervuilende conventionele kerosine) bevordert de contrailvorming op 10 a 12 km hoogte, omdat de roetdeeltjes als ijskernen fungeren.
Vliegen en het klimaat: Wat is er aan de hand ??
Het Beraad Vlieghinder Moet Minder (BVM2) organiseert een
nieuwe informatieve bijeenkomst in zaal De Leenhoef in Knegsel. Deze
bijeenkomsten zijn inmiddels een traditie geworden.
Op 16 februari komen in elk geval de volgende onderwerpen aan de orde:
De Wereld Gezondheids Organisatie (WHO) heeft onlangs vastgesteld dat vliegtuiggeluid boven de 45 dB Lden medische risico’s oproept. De 45 dB Lden-contour rond Eindhoven Airport omspant een stuk meer ruimte dan de 20Ke – zone , die nu als ‘zachte’ ruimtelijke grens gehanteerd wordt. Enkele nieuw-geplande woonwijken liggen buiten de 20Ke-zone, maar op of binnen de 45dB Lden-zone. Bernard Gerard zal dit in beeld brengen.
Wim Scheffers en Klaas Kopinga bespreken hun ervaringen tot nu toe in de Proefcasus.
Pauze
Het hoofdthema wordt toegelicht door Cas van Kleef (Greenpeace) aan de hand van de inbreng van de Groene Elf in de consultatie ten behoeve van de Luchtvaartnota. In dit Position Paper eisen de Groene 11 dat de luchtvaart dezelfde reductie aan broeikasgassen moet realiseren dan de rest van de transportsector. Dat is veel meer dan de luchtvaart zichzelf tot doel gesteld heeft. De Groene 11 bestaat uit de provinciale Natuurfederaties, Natuurmonumenten, Greenpeace, Milieudefensie en nog een aantal andere milieu- en natuurorganisaties.
Uiteraard is er gelegenheid voor vragen en discussie.
De bijeenkomst vindt plaats:
Op zaterdag 16 februari 2019 Van 11.00 tot ca 13 uur in Zaal de Leenhoef in Knegsel
Naar aanleiding van een toevallig gesprekje vanavond een tussendoor-artikel over oud en nieuw porselein, en namaak in Duitsland van China. Mijn partner en ik fietsten in de zomer van 2017 van Dresden naar Paderborn, en kwamen door Meissen, de stad van het porselein. Eigenlijk is het een soort voorstad van Dresden.
Porselein is een van de dingen die we tegenwoordig
vanzelfsprekend vinden. Het was echter in het verleden een hightech-materiaal
dat in die tijd even geavanceerd was als de meest geavanceerde materialen nu.
De Chinezen hebben het geleidelijk aan ontwikkeld tussen pakweg 2000 en 1200
jaar geleden en ze hebben het procedé 1000 jaren geheim weten te houden.
Het westen maakte ergens rond 1300 kennis met porselein door Marco Polo. Het was een luxe goed dat hetzij vreedzaam, hetzij door zeeroof in Nederland terecht kwam.
Heel lang en heel vergeefs heeft men geprobeerd het na te
maken. De imitatie ging in die tijd de andere kant op.
Uiteindelijk lukte dat voor het eerst in 1708 door meneer Von Tchirnhaus. Die
kreeg als assistent ene meneer Böttger, die tegen August II de Sterke van
Saksen beweerd had dat hij goud kon maken. Dat lukte uiteraard niet, ook niet
toen August hem opsloot om de research te bespoedigen. In arren moede werd
Böttger te werk gesteld als assistent van Von Tschirnhaus en zo lukte het het
tweetal alsnog om goud te maken. Geen geel goud, maar wit goud maar het bracht
vergelijkbaar op.
Het Ertsgebergte (aan de Tsjechische kant)
Dat het porselein juist daar werd uitgevonden was niet helemaal toeval. Het Ertsgebergte levert de grondstoffen van porselein, te weten kaolien (een gehydrateerd aluminiumsilicaat), veldspaat (niet verweerd aluminiumsilicaat) en kwarts en af en toe nog wat. Dat zijn allemaal erosieproducten van graniet en daarvan is er in het Ertsgebergte heel veel. En als je een blauw pigment wilde, had je kobalt nodig en het toeval wilde dat dat ook in het Ertsgebergte te vinden was. Er is nog veel meer in het Ertsgebergte te vinden – het is overal goed voor. Het Ertsgebergte heet niet voor niets Ertsgebergte. Al vanaf de prehistorie wordt er tin gewonnen voor de bronsproductie. De ‘dollar’ komt van de ‘Thaler’ en dat komt van de ‘Joachimsthaler’ en daar werd zilver gevonden, zodoende. We zijn in een grijs verleden in Joachimsthal geweest (dat is nu Tsjechisch), maar toen alles zat dicht. In dat gebied toen ook voor het eerst compleet dode bossen gezien.
De Sterke August had nog een kasteeltje over in Meissen en
dat kwam goed uit, want daar kon hij pottenkijkers buiten houden en de
productie binnen. Zodoende is Meissen de stad van het porselein geworden, vanaf
1710 fabrieksmatig.
Oude en nieuwe toepassingen van porselein
Porselein is mooi spul. Glasachtig, hard en taai, volledig
ondoorlatend (zelfs ongeglazuurd), en uitzonderlijk hitte- en chemisch
bestendig. In het paleis van de Dresdense keurvorsten hangt buiten een
porseleinen carillon en dat doet het. Het klinkt hoog en helder.
Een aantal instanties in Brabant heeft afspreken gemaakt over veilige geothermie in de provincie. Daaronder de provincie, Geothermie Brabant BV ( http://projectengeothermiebrabant.nl/ ), Brabant Water, de branche-organisatie DAGO ( www.dago.nu/nl/geothermie ) en een aantal gemeenten. Deze uitvoeringsafspraken volgen op de Green Deal over het onderwerp, die in 2016 gesloten is. Het persbericht dd 31 jan 2019 maakt geen melding van seismische risico’s. Wel worden maatregelen genomen die lekkages tegengaan als er iets gebeurt. In onderstaande infographic worden die weergegeven.
Bij de ondertekening van de Green Deal in 2016 waren de volgende projecten in beeld (bron Provincie)
1. Tilburg-Noord (warmtelevering aan industrie) 2. Lieshout (warmtelevering aan Bavaria) 3. Helmond (warmtelevering aan bestaand stadsverwarmingsnet en van Gogh kwekerijen) 4. Asten/Someren (warmtelevering aan glas- en tuinbouw) 5. Amernet (warmtelevering aan bestaand warmtenet Amercentrale)
De site van Geothermie Brabant noemt ook nog een activiteit in Breda.
Het Beraad Vlieghinder Moet Minder (BVM2) heeft op 28 januari
2019 een voorlichtingsavond belegd over Eindhoven Airport. Met een
kleine 80 mensen zat Zaal Braecklant goed vol.
Aanvankelijk zou vanuit de Sonse politiek Tom van den Nieuwenhuijzen
spreken, toen nog wethouder. Dat stond al op de (3600) flyers en in Mooi
Son en Breugel. Maar toen trad hij af, om politieke redenen die niet
met het vliegveld te maken hadden (want daarover is men het in Son en
Breugel aardig eens).
Burgemeester Gaillard kwam hem zelf als spreker vervangen. BVM2 stelt dit gebaar op hoge prijs.
Burgemeester Gaillard van Son en Breugel tijdens de BVM2-avond op 28 januari 2019
Gaillard verkondigt de mening van velen in de regio dat men niet a
priori tegen het vliegveld is, maar dat de balans is zoekgeraakt en dat
een goed leefklimaat ook een belang van Brainport is. Misschien
inmiddels al wel een groter belang. Er moet een evenwicht gevonden
worden en daarvoor moeten we de vraag stellen wat we met het vliegveld
willen.
Hij zei ook dat de bestuurlijke afspraak, die indertijd aan de
Alderstafel gemaakt was om geen grootschalige nieuwbouw te realiseren
binnen de 20Ke-zone, Son een groot deel van de 3000 geplande woningen in
Sonniuswijk gekost had. In het deel dat wel bebouwd is (en nu
Sonniuspark heet) staan nu grofweg 700 huizen.
Kopinga vertelde het in deze kolommen al vaker vertelde verhaal over
de juridische situatie rond het vliegveld, over de geluidscontouren, de
openingstijden en de boeteregeling. Een nieuwtje was een sheet met
daarop de geschatte 45Lden-contour rond Eindhoven Airport. 45Lden is
voor vliegtuiglawaai de drempel waarbij volgens een recent WHO-onderzoek
medische effecten beginnen op te treden. Die 45Lden-contour loopt dwars
door Son en Breugel.
Kopinga kreeg enkele vragen over de routering boven het dorp, die onder
andere beïnvloed wordt door de verderop gelegen vliegbasis Volkel. Heel
veel keuzevrijheid is er niet. Het is verstandig om de herindeling van
het luchtruim in 2023 goed te volgen.
Het verloopvan de 45Lden-zone rond Eindhovne Airport, volgens de WHO de drempelwaarde voor medische effecten.
Gerard vertelde het in deze kolommen ook niet onbekende verhaal over
milieu en klimaat, en zei dat BVM2 zich oriënteert op de precieze
gevolgen van het Programma Aanpak Stikstof.
Er kwam een vraag over initiatieven in de regio om geluid en fijn stof
te gaan meten (onder andere de gemeente Eersel gaat dat doen). Inmiddels
heeft de regionale Omgevingsdienst het idee opgepikt, vertelde
gemeenteraadslid Joris van dam (PvdA/GroenLinks).
Gerard zei dat hij op zich een groot voorstander is van meten, maar dat
men zich wel van de beperkingen bewust moet zijn. Voor fijn stof PM10 en
PM2.5 bestaan normen, maar die zijn zo ruim dat ze niet worden
overschreden. Voor roet en ultrafijn stof bestaan geen normen en die
kunnen dus ook niet worden overschreden (het Eindhovens Dagblad zei dit
niet helemaal precies in zijn verslag van de avond). Als je dus wat met
de metingen wil, moet je politiek gaan roepen en piepen. Dat is uiterst
zinvol en BVM2 doet meestal niet anders.
Maar procederen, wat enkele aanwezigen wilden, zit er nu niet in. Simpelweg omdat er geen besluit is waartegen geprocedeerd kan worden. De Proefcasus is een informeel consultatieproject van groepen uit de bevolking (waar de Sonse raad, tot hun ergernis, buiten staat en daar gaan ze iets van zeggen). Het resulteert in een brief van Pieter van Geel aan minister Cora van de vliegtuigen, en die zegt daar weer wat over tegen de regering en de Tweede Kamer, en daar kan eventueel een besluit uit volgen dat juridisch te bestrijden valt. Of er een nieuw Luchthavenbesluit moet komen staat (anders dan de burgemeester dacht) nog niet vast. Als twee keer zoveel vliegtuigen twee keer zo stil zijn, verandert er niet wat aan de geluidssigaar en is er geen nieuw Luchthavenbesluit nodig. Er zal wel een nieuwe Gebruiksvergunning moeten komen en daar kan men juridisch iets mee. Maar dat duurt nog even.
De presentatie van de burgemeester is hier te vinden.
De presentatie van Klaas Kopinga is hier te vinden.
De presentatie van Bernard Gerard is hier te vinden.
Publiek in Zaal Braecklant (Son en Breugel, 28 januari 2019)
OCI Nitrogen is een groot chemisch bedrijf dat voortkomt uit twee activiteiten van de DSM (nl DSM Agro en DSM Melamine). De twee bedrijven zijn in 2010 opgekocht door de Egyptische multinational OCI, welke ze samengevoegd heeft tot één onderneming met de huidige naam. (zie https://nl.wikipedia.org/wiki/OCI_Nitrogen ).
De fusie-onderneming zit nog steeds op wat toen het DSM-terrein (bij Geleen) heette en nu Chemelot. OCI houdt zich nog steeds vooral bezig met de productie van stikstofhoudende kunstmest en melamine.
Het realiseren van het plan hangt er van af of het SDE+ subsidie krijgt. Ik heb daarover nog niets vernomen. Zo ja, dan hoopt men in 2020 in bedrijf te zijn. Update: op 27 juni 2018 meldde De Boerderij, dat er geen SDE+ – subsidie verstrekt wordt. Het bevoegd gezag RVO zegt niet waarom, maar verwijst naar andere projecten, zoals Agrogas in Varsseveld, dat €59 miljoen krijgt voor een vergister die 8 miljoen m³ biogas gaat maken. Zitta zou 40 miljoen m³ biogas gaan maken. Een financieel motief bij RVO ligt voor de hand. De drie grootste mestvergistingsprojecten in 2017 zijn samen goed voor bijne €160 miljoen aan SDE+ . Agrogas is al ruim 10 jaar bezig met de realisatie van zijn vergister. De initiatiefnemers van Zitta beraden zich op de toekomst.
Er bestaan trouwens ook plannen (het is me niet duidelijk hoe ver die zijn) om een Zitta Biogas Tilburg (op de Spinder) op te richten.
Het schema van de beoogde vestiging op Chemelot:
Het schema van de mestbewerker Zitta Biogas
Het is uit de beschrijving niet duidelijk of het om een mono- of covergister gaat.
In de beschrijving van OCI Nitrogen bestaat de 700 miljoen binnenkomende biomassa slechts uit mest. Er is geen sprake van andere biomassa. De som van alle optelbare output-kilo’s zit een flink eind onder de input-kilo’s en ook dat doet vermoeden dat er geen aanvullend organisch materiaal binnenkomt. Ik zou dus denken dat het om een monovergister gaat, ware het niet dat er in de tekening co-vergister staat. Meer duidelijkheid is gewenst.
Ik hou het er toch maar op dat het om een monovergister gaat.
Het is een plan dat bij mij enerzijds bewondering oproept, en anderzijds vragen.
De plus
Enerzijds ben ik er principieel voor dat alle mest vergist wordt, alvorens er wat dan ook mee gebeurt, en dat daarna de kringlopen (met name die van fosfaat) zoveel mogelijk gesloten worden. Dat gebeurt hier. Verder ben ik er ook voor dat reststromen (zoals in dit geval de afvalwarmte van de kunstmest- en melamineproductie) hergebruikt worden en dat gebeurt hier ook.
Dat hergebruik is mogelijk omdat de vergister op een groot industrieterrein staat, dat gespecialiseerd is op grootschalige en soms gevaarlijke chemische processen. Omdat Chemelot een privaat terrein is, heersen er op Chemelot veiligheidsvoorschriften die verder gaan dan die welke publiek afgesproken zijn. Zo beschouwd is er moeilijk een beter terrein te bedenken dan dit terrein.
Chemelot. Door Michiel1972 – Eigen werk, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=9896960
Het jaarlijkse resultaat bestaat uit
43 miljoen m3 biogas (bij een 50-50 methaan-CO2 verhouding en bij 50°C) goed voor 50 miljoen kg en voor 0,58PJ . De monovergister zou dan all-in ongeveer 0,8GJ/ton halen. Zou kunnen.
Voor 0,58PJ stroom uit zonnepanelen heb je een park nodig van ongeveer (bruto) 1,5km2 (150 hectare).
75 miljoen kg droge mestkorrels, die het overgrote deel van het fosfaat bevatten dat eerst in de mest zat
Iets meer dan 30 miljoen kg, wat men noemt, “vloeibare kunstmest”
300 miljoen kg schoon water als vloeistof
En (om de balans sluitend te maken) ongeveer 240 miljoen kg water in de dampvorm. Er wordt in de plannen niet vermeld wat daarmee gebeurt.
En (niet in gewicht uit te drukken) een ontsmetting en een gereduceerde stank van het product. Ik ga er van uit dat een professionele inrichting als deze, op een dergelijke locatie, zijn atmosferische emissies onder controle krijgt.
Dit alles aan de positieve kant van de balans.
De min Er zijn twee categorieën onopgeloste hoofdproblemen.
De ene categorie betreft naar welke keten je kijkt.
De korte keten (die van de varkenskont tot mestkorrel, methaan en vloeibare kunstmest) is netto energetisch rendabel en hergebruikt materiaal, en kan bij een goede vormgeving binnen zijn beperkingen duurzaam zijn.
De lange keten begint momenteel in het tropisch regenwoud en loopt via allerlei emissies, bodemuitputting en andere onwenselijke fenomenen tot een volledig uit de hand gelopen veeteelt. De lange keten is zeker niet duurzaam.
Het probleem is echter dat op de lokale en regionale schaal slechts zeer beperkt wat tegen de onhanteerbare omvang van de veeteelt te doen valt, en dat de landelijke politiek niet wil.
Er is op zichzelf niets op tegen, en veel op voor, om alle mest te bewerken op een wijze als hier geschetst, maar dan op basis van een veel kleinere veestapel. Alleen, die is er niet en vooralsnog komt die er niet.
Kalkammonsalpeter van OCI Nitrogen
Zolang de veeteelt wel te groot voor Nederland is, betreft de tweede categorie de mate waarin de fosfaat en het nitraat uit het Nederlandse systeem kunnen worden gebracht. Pas als dat lukt, wordt mestbewerken mestverwerken.
Vergisten op zichzelf brengt geen mest uit het systeem. Alleen de vervolgbewerkingen kunnen in principe uit het systeem treden.
Omdat Nederland vol zit, betekent “buiten het systeem brengen” in praktijk “exporteren”. De beschrijving van Zitta Biogas (voor zover deze op Internet te vinden is) doet er geen uitspraak over in hoeverre dat zal lukken. Vooralsnog wordt dat slechts zonder nadere argumentatie verondersteld.
De mestkorrels moeten in de toekomst concurreren met de ruwe mest, die nu met verhitten als enige bewerking geëxporteerd mag worden. Het moet blijken of de betere kwaliteit van de mestkorrels ten opzichte van ruwe mest opweegt tegen een prijs, die waarschijnlijk ook hoger is. Mogelijk lukt dat.
Van de dunne fractie is onduidelijk of er iets zinvols mee gedaan kan worden. De omschrijving “vloeibare kunstmest” klinkt sjiek, maar in de praktijk zitten, bij experimenten tot nu toe, de nutrienten er zeer sterk verdund in en in de verkeerde verhouding stikstof staat tot kalium (teveel kalium kan leiden tot dierziektes). Bovendien zitten er, zonder nadere bewerking, hormonen, medicijnresten, zware metalen en zo in. Uit het installatieschema blijkt niet dat er op dit concentraat een verdere nabewerking wordt toegepast.
Wageningen verwacht tot nu toe weinig heil van dit “concentraat” en deskundigen noemen het in De Boerderij “wensdenken” (www.wur.nl/nl/nieuws/Invloed-van-kunstmeststatus-op-afzet-mineralenconcentraat-gering.htm ).
Mogelijk kan een professioneel chemisch bedrijf dingen die anderen niet kunnen, maar vooralsnog blijkt dat uit niets.
Vooralsnog eindigt er heel erg veel stikstof, al dan niet legaal, in het grond- en oppervlaktewater.
De plus plus de min De koninklijke weg zou zijn om een breed akkoord te sluiten waarin de verschillende energetische, klimatologische en agrarische problemen aan elkaar gekoppeld worden en de veeteelt niet langer te groot is voor Nederland.
Maar dit paradijs bestaat niet, er bestaan alleen dilemma’s (sommige reëel, andere vals).
Mijn idee zou zijn om, zolang de situatie zo is als die is, van alle mestbewerking te eisen dat die begint met een vergistingsstap, dat er ergens daarna voldoende verhitting plaats vindt, dat het hele proces professioneel volgens high tech-criteria verloopt, en dat de vergunning langlopende afzetcontracten voor fosfaat en nitraat als voorwaarde eist.
In technische zin kan men zich nauwelijks een betere omgeving voor een dergelijke grootschalige inrichting voorstellen als deze beoogde inrichting op Chemelot.
Als ze nou ook nog tussen nu en 2020 eens afzetcontracten op tafel konden leggen?
BVM2 ontving een uitnodiging van de gemeente Meierijstad om
op een beeldvormende avond dd 17 januari 2019 informatie te geven over
vliegbasis Eindhoven/Eindhoven Airport. Bernard Gerard vulde deze taak
voor BVM2 in.
De gemeenteraad van Meierijstad (17 jan 2018)
Meierijstad is de nieuwe fusiegemeente, die ontstaan is uit de
vroegere gemeenten Sint Oedenrode, Schijndel en Veghel. Met name sommige
buurtschappen van sint Oedenrode hebben met de 20 Ke – zone van het
vliegveld te maken.
Meierijstad ligt in de rechterbovenhoek. De een na binnenste contour is die van 48 dB Lden, die ongeveer samenvalt met die van 20Ke.
Het liep goed. Er was veel interesse en na afloop kwamen er vragen.
Daarbij kwam ook vliegbasis Volkel aan de orde, met name i.v.m.
Veghel-Noord. Dat is een punt, maar het ligt buiten de taak van BVM2.
