Weer eens wat actiewerk waar ik bij betrokken was, mede namens Milieudefensie Eindhoven, nu rond de Eindhovense gemeenteraadsverkiezingen. De ene was een debat op 11 maart 2022 op de TU/e, georganiseerd door de JongRES, en de andere een demonstratieve alternatieve modeshow op het 18 septemberplein in de stad, op 12 maart 2022.
Het TU/e debat
De RES staat voor Regionale Energie Strategie, in dit geval in het MRE-gebied Eindhoven-Helmond, en er is een jongerenbeweging JongRES ( https://jongres.nl/ ), in Eindhoven enigszins gefaciliteerd door de Metropool Regio Eindhoven (MRE), die er naar streeft om de RES uitgevoerd te krijgen. Een goed streven.Daartoe organiseerde de JongRES een verkiezingsdebat op vrijdag 11 maart. Ik was zijdelings bij de voorbereiding betrokken. Het was niet heel druk.
Voorzitter was Alex Panhuizen, ex-lid van Provinciale Staten voor de VVD.
Tussendoor was er Spoken word van Peter Roosen.
Er waren negen kandidaat-raadsleden, die zich per drie over een stelling moesten uitspreken. De drie stellingen:
- “Participatie mag nooit vertragend werken voor de energiedoelen van het Parijsakkoord” (D66, Becker; PvdA (Hopstaken) en Lijst Pim Fortuin (LPF, een lokale rechtse partij van het niet-rabiate soort), Reker.
D66 en de PvdA beleden hun goede bedoelingen (betaalbare transitie, mensen meenemen, niemand laten vallen) zonder de vraag duidelijk te beantwoorden. Wat als de participatie moeilijk loopt en wel tot vertraging zou leiden?
Reker wil de RES niet uitvoeren en hield de boot af. Begin maar eens met isoleren en denk dan na hoe je verder moet. Verder verwachtte hij veel van kernenergie – wat, ongeacht hoe men daar inhoudelijk over denkt, een Rijksbevoegdheid is en dus irrelevant voor gemeenteraadsverkiezingen.
- “De betaalbaarheid van de energietransitie moet prioriteit nummer één zijn” SP, Visscher; VVD (Werkman); Volt (Rubenkamp).
VVD en Volt noemden het halen van het Parijsresultaat als doel en de betaalbaarheid als noodzakelijke randvoorwaarde.
Visscher noemde het klimaatprobleem een systeemcrisis, wat op zich terecht is, alleen gaf de SP er geen systeemantwoord op. Visscher ging dieper in op de onrechtvaardige verdeling van de emissies van broeikasgassen (een kleine rijke groep loost onevenredig veel en omgekeerd). Ze wilde begrip voor de lage inkomens en bijvoorbeeld strengere eisen aan Brainport.
- “Als het nodig is voor het behalen van klimaatdoelen moeten zonne- en windparken op landbouwgrond en nabij natuurparken ook gerealiseerd kunnen worden”. GroenLinks (Meerhof), Partij voor de Dieren (PvdD, Verhees) en CDA (Groot).
Het is een enigszins onzuivere vraag omdat ’op landbouwgrond’ en ‘nabij natuurgebieden’ twee verschillende dingen zijn, maar die opmerking kwam niet uit de sprekers.
Het CDA hield een enerzijds-anderzijdsverhaal op de bekende manier. Het wilde de boeren niet tegen de haren instrijken en de industrie niet extra belasten en via de retorische draagvlak-constructie kun je alles tegenhouden waar je zelf geen in in hebt.
Groen Links en de Partij voor de Dieren hadden twee jonge kandidaten het veld ingestuurd met meer enthousiasme dan kennis. Beide hebben ermee te dealen dat er verschillende crises tegelijk spelen waarvan energie en biodiversiteit als twee elkaar uitsluitende categorieën genoemd werden – wat niet perse hoeft als je het goed doet. GroenLinks zat meer aan de kant van het klimaat, en de PvdD zat in een spagaat waarbinnen de spreker geen keuze kon maken.
Ik heb er zelf in de discussie de vraag tegen aan gegooid, namens Milieudefensie, of, als de grote ongelijkheid in de samenleving het doorvoeren van klimaatmaatregelen schaadde, we dan niet eens moesten gaan nadenken over een sterkere progressie in de belastingen en een vermogensbelasting. Deze vraag aan CDA en VVD (meer partijen mocht niet). Genoemde partijen waren het er niet mee eens en vonden dat je de bestaande probleem situatie niet nog verder moest compliceren door ook nog over herverdeling van inkomen en vermogen te beginnen.
Nog wat foto’s:
De uitdagende klimaat-modeshow
Als we met de klimaatmensen landelijk gecoördineerd een actie willen doen, doen we dat in de Klimaat Crisis Coalitie (KCC). Op 12 maart 2022 was dat het geval, vanwege de komende gemeenteraadsverkiezingen.
De Eindhovense pagina voor deze actie binnen de landelijke website is https://klimaatmars.nl/coalities/eindhoven/ . Onder de HOME-tab het landelijke overzicht van de 12 maart-acties.
Ik zit in de KCC Eindhoven namens Milieudefensie (maar ook anderen namens Milieudefensie).
Om de aandacht te trekken is gekozen voor een uitdagende, alternatieve modeshow op het 18 september-plein. De creaties moesten de leuzen ondersteunen (en deden dat voortreffelijk, alle lof voor de huisvlijt).
Technisch verliep het draaiboek voortreffelijk.
De hoofdgedachte van de manifestatie was: “Stem ten gunste van het klimaat!”
De politieke uitdaging was om het abstracte containerbegrip ‘Klimaatrechtvaardigheid’ te vertalen in praktische leuzen waar een gemeenteraad iets mee kan.
Er is een long list opgesteld van 20 leuzen, namelijk:
- Extra subsidie voor duurzaam witgoed uit de bijzondere bijstand
- 30% minder vliegtuigen op Eindhoven Airport
- 30 hectare zonnepark in Eindhoven
- Een grootscheeps isolatieprogramma en een vouchersysteem!
- Wees streng op de energieprestaties van de industrie
- Burgerberaad voor het klimaat!
- Goed en goedkoop openbaar vervoer
- Meer groen tegen extreme hitte en wateroverlast
- Help eerst de slechtste woningen en de armste wijken met subsidie
- Voor een regionaal energie-ontwikkelbedrijf
- Brainport, verduurzaam je eigen regio!
- Voer de Energiebespaarhypotheek ik
- Steun 040Energie en het Energieloket
- Eén nieuwe boom per inwoner
- Meer houtbouw in Eindhoven
- Maak gebouwgebonden financiering van isolatie mogelijk
- Goedkope leningen voor zonnepanelen op het dak met ontzorging
- Help Verenigingen Van Eigenaren
- Een Energie Prestatie Advies voor elke koopwoning
- Maak van elk huis een warmtefoto
De eerste tien werden op een bord gezet, waarvan vijf tot een mannequincreatie leidden. Maar mogelijk komen de niet-gebruikte leuzen ook nog eens in de gemeentepolitiek van pas.
De politieke partijen waren uitgenodigd met partijstickers langs te komen (drie stuks) en om die bij een leuze naar keuze te plakken. Daar mochten ze iets bij zeggen. Daarna zag het bord er zó uit:
Men kan allerlei beschouwingen wijden aan de geplakte stickers. De steun aan ‘30% minder vliegen op Eindhoven Airport’ valt op, als ook eerst de slechtste woningen aanpakken. Verder dat politiek gevoelige onderwerpen als ’30 hectare zonnepark in Eindhoven’ en ‘een regionaal energie-ontwikkelbedrijf (bedoeld is publiek) gemeden worden – begrijpelijk, maar jammer in verkiezingstijd want dit soort ideeën zijn juist politiek onderscheidend.
Hieronder nog wat foto’s: