Het politieke besluit
De Staat der Nederlanden heeft het door Urgenda aangespannen proefproces verloren. De rechter bepaalde (ook in hoger beroep) dat Nederland in 2020 een kwart minder broeikasgassen moet uitstoten dan in 1990 . Dat gaan de Staat niet halen. Het PBL heeft becijferd dat het percentage tussen de 17 en de 24% zal liggen. Er is een gat van 2 tot 17 Mton CO2, eq (een Mton is 1 miljard kilo).
Op 12 februari 2019 heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen, waarin staat dat
- De kolencentrale Hemweg (Amsterdam) voor 31 december 2019 dicht moet
- De kolencentrales van Uniper en Engie op de Maasvlakte, en van RWE aan de Eemshaven voor in 2020 dicht moeten
Het CE Delft – onderzoek
Op verzoek van Natuur en Milieu, Greenpeace en het Longfonds heeft CE Delft doorgerekend wat dat voor gevolgen zou hebben. CE Delft heeft drie scenario’s opgesteld:
- Het referentiescenario (bestaand beleid, waar de sluiting van de Hemweg al in zit, en waarin genoemde drie andere centrales doorfunctioneren t/m 2029)
- Het kolencentrale sluiten-scenario, waarin genoemde drie centrales op 1 jan 2020 dichtgaan, en er in het buitenland niets verandert (het ‘binnenlandse scenario’) . Dit resulteert in extra gasstook en extra import
- Een gevoeligheidsscenario, waarin in dezelfde periode ook extra kolen- en bruinkoolcentrales in Duitsland dichtgaan
Gevolgen van alleen het binnenlandse scenario:
- Drie extra centrales sluiten jaagt binnen de Nederlandse staatsgrenzen 8 – 10,5 Mton broeikasgas minder de lucht in. Aan het vonnis is voldaan.
- Omdat in het buitenland de centrales harder moeten werken, bederft dat de pret voor ongeveer de helft. Binnen de EU-grenzen is de daling 4 – 6 Mton.
- De groothandelsprijs van stroom gaat een paar tiende cent/kWh omhoog (in 2020 van 4,2 naar 4,5 cent/kWh. Voor een gemiddeld huishouden scheelt dat ca €15 per jaar
- Er komt wat minder gif in de lucht. Vooral voor zwavel scheelt het.
- De stroomvoorziening blijft gegarandeerd
- De drie centrales stoken wat biomassa bij. Dat telt als duurzame energie. Nederland moet van de EU 14% halen. Als de drie centrales niet gesloten worden, zou dat in praktijk op 12,3% blijven steken. Worden ze wel gesloten, dan is het 11,7% (plus of min flink wat).
- De exploitant lijdt overal, opgeteld over 10 jaar, netto 2 miljard of minder verlies. De staat bespaart zich 1,2 miljard euro aan SDE+ – subsidie
Gaat tegelijk Duitsland ook centrales sluiten, dan moeten bij ons de gasgestookte centrales wat harder werken, en dat bederft de voordelen binnen de landsgrenzen in lichte mate.
Het ETS
Er worden wel eens lelijke dingen gezegd over het Emission Trade System, de koolstofbeprijzing van de EU. Het is een soort bonus-malussysteem waarin boeven rechten moeten aankopen en helden kunnen verkopen. Daar staat een prijs voor. Dat leidt tot een waterbedeffect.
Het totaalbedrag van alle rechten (de ‘cap’) daalt langzaam.
Tot voor kort was dat een farce, want er waren zoveel rechten uitgegeven dat de prijs effectief nagenoeg nul was (een paar Euro).
Maar er is flink ingegrepen. De cap gaat sneller dalen en er is in 2019 een soort verdwijnput geïnstalleerd, waarin alle ongebruikte rechten vernietigd worden voor zover het surplus meer is dan één jaar veiling.
Als de Nederlandse kolencnetrales inderdaad dichtgaan en wel voor 2022, verdwijnen hun koolstofrechten in de verdwijnput.
Inmiddels is de prijs gestegen tot ca €24/ton CO2 . CE Delft verwacht dat de prijs verder stijgt tot €31/ton in 2025 en tot €46 in 2029.
Het begint te werken, maar eigenlijk zou de prijs nog hoger moeten worden.
De Amer 9 – centrale in Geertruidenberg
De Brabantse centrale is expliciet uitgezonderd in de CE Delft-studie. Dit op basis van politieke besluitvorming. In 2020 draait de centrale op 80% biomassa en 20% kolen, en dat moet uiterlijk 2030 toe naar 100% biomassa. Daarmee wordt de centrale niet langer gezien als een kolencentrale.
De centrale kan 600MW elektrisch leveren en 350MW thermisch aan de stadsverwarming. Maar die neemt uiteraard wisselend af en daarom prikt CE Delft de Amercentrale gemiddeld op 700MW. Het klinkt als een redelijke schatting.
Staat het ding 8500 uur per jaar aan, dan levert hij in totaal ongeveer 21 PJ, waarvan (bij 80%) 17PJ duurzaam. Dat tikt aan voor het Brabantse duurzame energie-budget.
Voor wie bezwaar heeft tegen biomassabijstook in elektriciteitscentrales, zie GroenLinks-conferentie over biomassa .
Je vergeet de CO2 afvang, Bernard
Die kost bij de kolencentrales 35 EUR per ton
En bij de gas centrales 60 EUR per ton, schatting PBL
Dat moet toch gebeuren, en als de gascentrales dat gaan opwekken, kost de CCS daar 600 miljoen, 3 cent per kWh extra
Bij onze kolencentrales kost CCS ook 3 cent per kWh, want ze zijn er bij de bouw op voorbereid.
Dus een huishouden, gaat hier voor bloeden. 3500 kWh, a 3 cent is 105 EUR per jaar.
Bovendien moeten huishoudens natuurlijk ook de kosten voor bedrijven betalen, dat is nog eens 400 EUR per jaar.
Ik zou die kosteneffectieve kolencentrales open houden.
En die CCS verplichten, dat is het goedkoopst, volgens en betrouwbaarder bureau, het PBL
Ik ben niet a priori tegen CCS. Vanwege dit commentaar heb ik even een studie diagonaal gescand van de Gasunie en EBN “Transport
en opslag van CO2 in Nederland”. Die komt op kosten in de orde van grootte van €10 per ton CO2. Dit is gebaseerd op opslag in onderzeese lege gasvelden.
Wel kost deze opslag, behalve geld, ook energie. De CO2 moet bijv. vloeibaar gemaakt worden.
Tot nu toe is het niet gelukt om feitelijk vormen van CO2 = opslag gerealiseerd te krijgen. Dit mede vanwege de meerkosten.
Ik ben terughoudend om me te beroepen op oplossingen, die in Nederland nog niet gebruikt zijn, zoals CCS . Vandaar dat ik hem niet genoemd heb.
Met zou zich kunnen voorstellen dat de verbrandingsgassen van de biomassacentrale (Amer 9) ondergronds opgeslagen worden. Deze bio-CCS geniet op dit moment veel aandacht.
Ik volg het onderwerp al langer, maar ik ben nog niet aan een verhaal toegekomen.