De Provincie Noord-Brabant heeft op 30 september 2016 besloten de WABO-ontwerpbeschikking ten behoeve van de oprichting van de thermische TAG-reiniger door Jansen Recycling op het Sonse industrieterrein Ekkersrijt ter inzage te leggen. Van 3 oktober t/m 14 november kan men de stukken doorlezen in het gemeentehuis van Son en Breugel.
Ruimtelijke ordening in het verleden misgelopen
Het probleem is ooit in de wereld geholpen doordat de gemeente Son een gezoneerd bedrijventerrein t.b.v. recyclingbedrijven bestemd heeft naast een door zandwinning ontstane kuil, die later tot een (inmiddels druk bezocht) recreatiegebied Aquabest omgevormd is.
Het recreatiegebied ligt in de gemeente Best en de gemeentegrens tussen Son en Best moet dus ongeveer tussen de bomen langs de oever lopen.
Deze layout leidt onvermijdelijk tot een spanningsveld tussen de exploitant Van Pelt van Aquabest enerzijds en de exploitant van het recyclingbedrijf, Jansen Recycling, anderzijds (Jansen Recycling is een werkmaatschappij van de holding A.Jansen BV).
Daarnaast houdt de op 700m afstand gelegen woonwijk Achtse Barrier de ontwikkelingen nauwlettend in de gaten.
Juridische wirwar
Het spanningsveld heeft geleid tot een wirwar aan juridische procedures, die hier niet volledig uit te leggen is. Ik verwijs naar eerdere artikelen op deze site.
De steen des aanstoots is de grijze berg midden op de foto. Dat is TAG (Teerhoudend Asfalt Granulaat). Dat is verbrokkeld oud asfalt uit de tijd dat daarvoor nog koolteer gebruikt werd. Dat staat stijf van de PAK’s (Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen). Die kunnen behoorlijk kankerverwekkend zijn als ze vrijkomen – wat echter niet makkelijk gebeurt.
Het materiaal komt naar boven als oude wegen gerenoveerd worden.
Jansen Recycling heeft inmiddels 600.000 ton TAG in ontvangst genomen, die met zo’n €32 per ton subsidie door wegbeheerders ter vernietiging aangeboden zijn. aangeboden zijn.
Alleen had Jansen Recycling daar geen apparaat voor, een thermische vernietiger (= in praktijk verbranden). En heeft die nog steeds niet. Er is voor dat doel een tweedehands grondreiniger aangeschaft in Engeland, maar die ligt nog, deels gedemonteerd, op het terrein. Wel aanvoer en geen verwerking leidt noodzakelijk tot een steeds grotere berg en die werd na drie jaar (en dat is al lang geleden) geruisloos van ‘werkvoorraad’ (wat wel mag) tot ‘stort’ (wat daar niet mag). Maar het bevoegd gezag, de provincie, deed al die tijd niks. Nu is de berg te hoog en voldoet deze niet aan de afvalvoorschriften.
De zaak ging rollen toen Jansen Recycling een revisievergunning voor het hele terrein aanvroeg, inclusief de berg (het eerste spoor). Van Pelt, niet ten onrechte, boos want de berg kwam boven de bomen uit en zou zijn zwemvijver kunnen gaan vervuilen. Een hoop gedoe, de berg moest lager en moest uiteindelijk in zijn geheel worden afgevoerd. Of toch weer niet? De Rechtbank en de Raad van State waren er druk mee. Het is mij nog steeds niet duidelijk.
Wel duidelijk dat Jansen Recycling op Ekkersrijt geen nieuw TAG meer mag innemen.
Ondertussen had Jansen Recycling in nov. 2014 (vele jaren later dan het begin van de inzameling) een aparte vergunningsaanvraag (inclusief MER) ingediend voor de thermische vernietiger – het tweede spoor. Het College van GS had die terzijde gelegd omdat er op het eerste spoor zoveel juridisch gedoe was. (Het ED-artikel van 30 sept zegt ten onrechte dat de Rechtbank en de Raad van State al een uitspraak gedaan hebben over de thermische vernietiger).
Nu de achterhoedegevechten op het eerste spoor voorbij lijken te zijn, komt de trein op het tweede spoor ook weer op gang. Het College van GS heeft de vergunningaanvraag uit 2014 in behandeling genomen en een ontwerpbeschikking ter inzage gelegd.
Mijn positie
Mijn positie is tweevoudig.
Als politiek persoon deel ik het SP-standpunt dat TAG (dat voor een belangrijk deel chemisch afval is), niet geëxporteerd moet worden, maar in Nederland vernietigd. Anders komt het weer in het milieu. Omdat het heel wat autokilometers bespaart, is het een voordeel als de verwerking in ZO Brabant plaatsvindt, maar dat voordeel is niet oneindig groot. Er zijn elders in Nederland ook inrichtingen.
Als adviseur van het Leefbaarheidsteam in de Achtse Barrier wil ik, dat het TAG geen problemen in de wijk gaat maken.
De twee posities zijn niet strijdig, omdat ik inschat dat de wijk minder te vrezen heeft van een oordeelkundige bewerking dan van een eindeloze opslag die tot stuiven of lekken zou kunnen gaan leiden. Ook de tienduizenden vrachtauto’s, die met veel stuivend gegraaf gevuld zouden moeten worden als het materiaal inderdaad naar elders zou moeten worden afgevoerd, lijken mij niet in het belang van de omwonenden.
Ik kan mij het ongenoegen van Van Pelt overigens goed voorstellen. Geen enkel scenario is in zijn belang.
Maar in voorgaande zin zitten impliciet twee aannames verwerkt:
a) dat er überhaupt een bewerking komt
b) dat die oordeelkundig is
Ad a): Jansen Recycling traineert de voortgang al vele jaren. Er moet inmiddels voor ca 15 a 20 miljoen aan subsidie geïncasseerd zijn, tot nu toe zonder enige tegenprestatie. Het lijkt er soms op dat Jansen Recycling er niet zoveel bezwaar tegen heeft dat deze toestand nog geruime tijd voortduurt. Wie er dirty thoughts in een dirty mind op los laat, zou zich zelfs kunnen voorstellen dat een faillissement aantrekkelijker is dan de tegenprestatie. Na welk faillissement er 15 a 20 miljoen overheidsgeld zoek zou zijn, en er alsnog op overheidskosten 600.000 ton chemisch afval naar de Moerdijk gebracht moet worden.
Ad b): of de bewerking op papier oordeelkundig is, moet blijken uit de tekst van de aanvraag. De Commissie MER ziet in een advies dd januari 2016 geen grote problemen. Er zijn wat duurzaamheidsvragen (biomassabijstook en rookgasrecirculatie) en de installatie kan over de grens van het ETS heen schieten (het Emission Trade System van de EU). Men denkt dat het vermogen in praktijk 18MW thermisch zal zijn, terwijl de ETS-grens op 20MWth ligt.
Ik ga in elk geval proberen om de ontwerp-vergunning zelf ook in te zien.
Of de bewerking in praktijk ook oordeelkundig is, moet blijken. Jansen Recycling had problemen met de BIBOP-procedure en “geniet” een redelijk straf handhavingsregime.
Het is zeer wel denkbaar dat dit verhaal nog niet afgelopen is. Waak-
zaamheid blijft geboden.
Zie Provincie gaf Jansen Recycling ten onrechte omgevingsvergunning voor TAG -update en het TAG voor de rechter