Provincie steunt uitbreiding warmtenet Roosendaal en aquathermie-onderzoek Breda

Ter inleiding
De provincie NBrabant wil in 2030 50% minder CO2 lozen. Dat vraagt veel inzet.

Een van de terreinen betreft warmte. De provincie heeft niet altijd wettelijke zeggenschap, maar als middelgrote speler met geld wel vaak invloed. Over het algemeen gaat de provincie hier goed mee om. Zie Brabants Warmteplan nader geanalyseerd .

In het Regeerakkoord is afgesproken dat er per jaar 30.000 tot 50.000 woningen van het aardgas af worden gehaald. Het is bepaald nog niet duidelijk hoe dat moet en daarom is er een Rijksprogramma proeftuinen aardgasvrije wijken opgesteld, waar 85 miljoen bij hoort voor wijken die al in 2018 gestart zijn (van een totaalbedrag dat in eerste instantie 120 miljoen bedraagt). Gemeenten konden daar geld uit vragen en in de eerste lichting waren 27 gemeenten de gelukkige.
In NBrabant waren dat

  • Eindhoven (de wijk ’t Ven, die aangesloten moet worden op de biomassacentrale in Meerhoven)
  • Tilburg (delen van de wijk Quirijnstok)
  • Drimmelen (voor het aardgasvrij maken van het centrum van Terheijde)

Zes Brabantse gemeenten vielen buiten de boot, waaronder Roosendaal en Breda.

Bij de begrotingsbehandeling 2019 (op 09 november 2018) namen Provinciale Staten een motie aan, waarin aan Gedeputeerde Staten gevraagd werd om een middelgrote of kleine gemeente alsnog te verblijden met subsidie, mits deze

  • Zich voor de eerste lichting aangemeld had
  • 50% zelf bijlapte
  • De inwoners van de betreffende wijk participeren
  • Indien het om een warmtenet ging, dat dat in publieke handen moest zijn

De motie is ingediend door D66, de PvdA, de SP, GroenLinks, CU/SGP en Lokaal Brabant.

Verder moest de provincie stimuleren dat zoveel mogelijk gemeenten zich aanmeldden voor de tweede tranche. Die tweede tranche is op 19 nov 2019 gestart met een brief van Knops en Wiebes aan de gemeenten in den lande, met o.a. de condities (zie https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/aardgasvrije-wijken/documenten/brieven/2019/11/19/2e-uitvraag-voor-proeftuinen-aardgasvrije-wijken )

Op 10 december 2019 brachten GS een tussenstand uit, ten gunste van Roosendaal en Breda. Zie

Roosendaal
In Roosendaal staat de afvalverbrander en grondstofrecycler Suez (zie www.suez.nl/nl-nl/locaties/reenergy .
Het bedrijf draait er nu jaarlijks 386.000 ton afval doorheen en wil dat opvoeren naar 460.000 ton/y . Voor deze uitbreiding loopt nu een MER-procedure.
Als output levert de fabriek nu, naast grondstoffen, 270.000 MWh stroom (ca 0,97PJ), en een heleboel water van 40°C . De transportleiding heeft een capaciteit van 20MW (die bij een fictieve 2000 bedrijfsuren/jaar in vol bedrijf goed zou zijn voor ca 0,15PJ/jaar).
40°C is (o.a. vanwege de legionella) te koud voor tap- en douchewater. Daarvoor is elektrische naverwarming nodig.

S

De warmte wordt in ontvangst genomen door het (gemeentelijke) Duurzaam Energiebedrijf Roosendaal (DER), die het verder distribueert via een eigen stadsverwarmingsnet. Naast enkele andere complexen wordt de nieuwbouwwijk Stadsoevers verzorgd. Daarna was er nog veel warmte over.
DER zegt warmte aan te bieden voor 20% minder dan het maximale Niet Meer Dan Anders-tarief (zie https://energieder.nl/veelgestelde-vragen/#vraag1 ).

Met de steun van de provincie (€1,5 miljoen) worden bijna 800 huurappartementen van de woningbouwvereniging Alwel in de bestaande wijk Westrand op de stadsverwarming aangesloten. Dit als onderdeel van een grootscheepse renovatie.
Alwel meent dat het gecombineerde pakket in staat moet zijn om de totale woonlasten omlaag te krijgen.

Westrand Roosendaal

Al eerder heeft Roosendaal €6 miljoen van de provincie gekregen om het stadsverwarmingsnet op te zetten.

Dit net heeft overigens momenteel geen andere warmteleverancier dan alleen Suez. Een dergelijk privaat monopolie is niet ideaal. Anderzijds produceert Suez in normaal bedrijf sowieso warmte, die het bedrijf hoe dan ook kwijt moet – en nu vangen ze er geld voor.
Ik hoop dat de Roosendaalse politiek het contract aandachtig bestudeerd heeft.
Er wordt gepraat over andere warmtebronnen (bijv. geothermie), maar de ervaring leert dat dat niet zo gemakkelijk is.

Breda
De provincie financiert een haalbaarheidsonderzoek naar aquathermie (Thermische Energie uit Oppervlaktewater, TEO).
De locaties Gasthuisvelden en/of Crossmark zouden zich lenen voor de winning en lozing van warmte uit het water van het riviertje de Mark, die via een collectieve voorziening in de huizen gebracht wordt.
Dit kan ecologische gevolgen hebben (niet alle plantjes en beestjes kunnen even goed tegen temperatuurwisselingen). Daarom heeft de provincie, samen met Deltares en TNO, een subsidieaanvraag bij het Rijk ingediend.
Zie (zie www.deltares.nl/nl/issues/duurzame-energie-uit-water-en-ondergrond/thermische-energie-uit-oppervlaktewater/ ).

Schema van Thermische Energie uit Oppervlaktewater

De proef heeft geen vanzelfsprekend positieve uitkomst. De Wageningse hoogleraar aquatische ecologie Piet Verdonschot ziet wel wat beren in het water .Aquathermievoorstanders zien juist voordelen. Zie ook www.stowa.nl/deltafacts/zoetwatervoorziening/verzilting/ecologische-effecten-koudwaterlozingen .
Het is eindoordeel staat nog niet vast, maar de Mark is geen grote rivier. Voorzichtigheid lijkt geboden.

Mark bij Ginneken