Energieneutraal Boxtel: goede intenties, onzekere plannen

De SP-fractie in PS heeft twee keer een werkbezoek aan Boxtel gebracht om bijgepraat te worden over de duurzame energieplannen. Eerst over de algemene lijn en daarna over het biomassaplein. De gemeente voelt zich erfgenaam van de Kleine Aarde en vindt dat daar grote ambities
bijhoren.

Maar kan dat, Boxtel ècht energieneutraal in 2040? En is Nederland ècht energieneutraal als alle gemeenten energieneutraal zouden zijn?

Nederland is meer dan de som der gemeenten
Boxtel is 0,18% van Nederland en evenredig goed moeten zijn voor 6,0PJ. In praktijk is Boxtel goed voor de helft, nl 2,83PJ. Een aantal centrale
diensten worden niet aan Boxtel toegerekend.
De som van alle gemeenten is dus niet Nederland, tenzij (bijvoorbeeld) de gemeente Haarlemmermeer Schiphol erbij pakt en (bijvoorbeeld) de gemeente Utrecht het spoorwegnet. Uiteraard is het niet realistisch om dat te verwachten.

Wat Boxtel wil en wat Boxtel realiseert
Boxtel wil in 2020 op ca 25% energieneutraal zitten en hoopt dat de technische vooruitgang daarna meehelpt om voor 2040 de rest te halen. Daar zit iets in: er is bijvoorbeeld nog veel winst te verwachten in het rendement van zonnepanelen.

De gemeente is slechts baas over zijn eigen 2% van het energiebudget. De rest van de taak ligt dus bij anderen, zoals de woningbouwvereniging Sint Josef of de Boxtelse bedrijven. Dwang is niet mogelijk. De gemeente moet het hebben van overreding, vergezeld van subsidie.

Op zich kan er wel wat op woninggebied Dat is vooral in de bestaande bouw van belang, want veel nieuwe woningen worden er niet gebouwd. Een beter energielabel voor een flink deel van de bestaande bouw klinkt voorstelbaar. Of het werkelijk kan, wordt niet doorgerekend.

Daarmee is de grootste zwakte van het Boxtelse beleid genoemd. Er wordt te weinig gerekend. Of het nu gaat om “energieproductiefaciliteiten” die 20% van de energie van de woningvoorraad moeten gaan opwekken, of dat het gaat om een warmtenet dat de afvalwarmte van het datacentrum van de Rabobank nuttig moet gaan verspreiden, er zijn geen cijfers en geen business modellen. De teksten zijn ambitieus, maar te vrijblijvend ten aanzien van de uitvoering.

Idem het biomassaplein. Men vindt op de site van de gemeente Boxtel nergens een kwantitatieve doelstelling. Als men de inmiddels failliete onderneming TripleE moet geloven (ca 570 ton vers snipperhout per jaar, aangevuld met ongeveer het tienvoudige van Staatsbosbeheer e.a.), dan kan het snipperhout ongeveer goed zijn voor 1,5% van het huidige Boxtelse energiebudget.

Conclusie
De conclusie is dat Boxtel geprezen moet worden voor zijn inzet, maar misschien wat minder woorden en wat meer berekeningen en bedrijfsplannen zou moeten produceren

(dit verhaal is een samenvatting. Het volledige verhaal is te lezen op –> Energieneutraal Boxtel

Link naar eerder artikel Boxtel, biomassa.BMF

Twee jaar geluid meten in Best-Zuid

Uit onvrede over het functioneren van de geluidsmeetpalen van het vliegveld, die door het vliegveld zelf beheerd worden, heeft de gemeente Best besloten om zelf vier meetposten op haar grondgebied te stationeren. Die zijn van Geluidsnet Best van Sensornet en dus onafhankelijk van het vliegveld. Zie de kaart.

kaart_geluidsmeetpalen_best
Er is nu een (openbare) rapportage na twee jaar meten. Ik heb daarover een artikel geschreven, te lang om hier integraal af te drukken. Het staat hier —> Geluidsmetingen in Best na twee jaar .

Belangrijkste conclusies:
– in een jaar tijd is het aantal vliegtuigen ongeveer anderhalf keer zo groot geworden
– In de bewoonde gebieden Villapark/Koekoeksbos en Batadorp is de geluidsbelasting met 2,0 dB Lden gestegen
– In Villapark/Koekoeksbos leidt de nu bestaande 50 dB Lden volgens de officiële richtlijnen tot 5 a 15% ernstige hinder, afhankelijk van wie je gelooft. Uit het GGD-onderzoek bleek dat mensen rond het vliegveld meer hinder ondervinden dan de officiële voorschriften beweren
– Het wegverkeerslawaai is hoger dan de voorkeursgrenswaarde en leidt op zichzelf ook al tot enige hinder, maar dat is in stedelijk gebied (helaas) geen uitzondering
– Juridisch is er niets aan te doen. Je bent als burger onvoldoende beschermd tegen lawaai.

Zie het volledige rapport –>Rapport geluidmeetnet eerste 2 jaar definitief

Eindhoven als draaischijf voor internationaal treinverkeer

Eindelijk ziet men ook in de Randstad het licht: het zou toch wel heel goed zijn als de sterke economische regio Eindhoven-Helmond veel beter aangesloten zou zijn op het internationale spoorwegnet!
Inderdaad, dat vindt men hier in deze regio al jaren, en met reden. Daarin tot nu toe niet gesteund door hogere randstedelijke overwegingen.

Het licht wordt ons gebracht door de Moreelse Tafel, een pratend gezelschap waarin de NS, Schiphol, en de advies bureau’s Goudappel en APPM. De deelnemers worden geacht onafhankelijk te denken.
Helaas arriveert het licht pas in de zomer, zodat ik het nu moet doen met wat het ED (19 febr 2015) en het blad OV (17 febr 2015) er over zeggen.

Een kaart van het HSL-netwerk, horend bij het artikel in OV
Een kaart van het HSL-netwerk, horend bij het artikel in OV

Aan de voor de hand liggende voordelen van betere internationale verbindingen ga ik geen tijd besteden. Ik herhaal dan bewoordingen van anderen.
Waar ik wel even aandacht besteden is aan de positie van Eindhoven Airport. Ik heb meegewerkt aan de publicatie “Luchtvaart en Klimaat in de EU” (gratis te downloaden op http://www.toekomstluchtvaart.nl/ ). Daarin wordt een veel grotere rol bepleit voor een goed systeem van Hoge Snelheids Lijnen als alternatief voor vluchten tot ca 700 km (een beetje afhankelijk van de omstandigheden).

Ik ben geïnteresseerd in de vraag in hoeverre dit algemene pleidooi er specifiek toe kan leiden dat een aantal vluchten op Eindhoven Airport overbodig wordt.
Mijn medeauteur Hans Buurma was aanwezig bij een klimaatavond in de Eindhovense raadszaal, waarbij een van de sprekers was over de klimaataspecten van verschillende transportvormen, in casu het vliegen. Hans wees toen voor Eindhoven op Luik als mogelijkheid (naast Breda) om aan het HSL-net te koppelen. Dat kan via een bestaand spoortracé over Maastricht. Dit is een interessante gedachte, maar dat zou wel verbetering vragen van deze verbinding. Zie onderstaand kaartje met de feitelijke snelheid van bestaande internationale verbindingen.

Snelheden op bestaande internationale verbindingen, behorend bij het kaartje in OV
Snelheden op bestaande internationale verbindingen, behorend bij het kaartje in OV

In dit verband is mij niet ontgaan dat Schiphol aan de Moreelse Tafel zit. Schiphol is eigenaar van Eindhoven Airport. De artikelen, waarmee ik het moet doen, doen geen uitspraken over de precieze motieven van Schiphol. Het lijkt mij dat hier aandacht voor het verdere proces op zijn plaats is.

Provincie doneert Helmond half miljoen voor stankbestrijding

De donatie
De provincie heeft Helmond €490.000 gedoneerd voor het bestrijden van de stank van de agro-gebonden industrie. €40.000 gaat naar het ontwikkelen van geurbeleid, €450.000 naar het verhogen van de schoorstenen van Boerenbond Deurne en Forfarmers-Hendrix.

Wethouder Smeulders (Groen Links) zegt dat hij verwacht op het verhogen van deze twee schoorstenen €200.000 over te houden. Daarvan zouden misschien een of meer andere schoorstenen verhoogd kunnen worden, mogelijk op het BZOB-terrein. Dat lijkt mij een goed idee en ik hoop dat het gesprek met de provincie, dat volgens het ED van 13 febr 2015 gaande was, tot een dergelijke afloop gaat leiden.
De kosten komen voor rekening van de overheid, omdat de bedrijven aan hun vergunning voldoen en dus niet gedwongen kunnen worden geld uit te geven aan voorzieningen waartoe ze wettelijk verplicht zijn.

pluimmodelbenadering

Helpen schoorstenen?
Ik had hierover een discussie met iemand uit Brouwhuis, welke mij in de gelegenheid stelde mijn oude stiel als natuurkundeleraar weer eens op te pakken.

Het antwoord is “ja, maar beperkt”. Hierboven een tekening van een standaard pluimmodel dat zo vereenvoudigd is dat de pluim een nette kegel is. Je ruikt de geur als de onderkant van de ellips op neushoogte komt, en als de concentratie van de stankveroorzakende stof dan nog boven de drempel ligt.
Maak je de schoorsteen hoger, dan treft de pluim de grond een eind verderop. De ellips is dan groter geworden, en daarmee de verdunning.
In praktijk komt er uiteraard meer bij kijken: op grotere hoogte waait het harder, de grond is niet glad waardoor de lucht gaat wervelen, en de atmosfeer kan gelaagdheid vertonen. En ook een hoge schoorsteen kan tot stank in de omgeving leiden als het niet waait. Maar statistisch leidt een hogere schoorsteen ertoe dat je gedurende minder uur per jaar in de stank zit en dat die stank meestal minder erg is.

Tweesporenbeleid gewenst
De nieuwe pluim raakt uiteindelijk ook ergens de grond, zij het verderop en verder verdund. Of hij daar genoeg verdund is, moet blijken.
Daarom vind ik het verstandig om ook te kijken naar gasbehandeling voor de lucht de pijp verlaat. In de vergunning van Coppens Diervoeding bijvoorbeeld, die ik gelezen heb, staat geen specifieke passage over geur. Er staat wel een algemene passage over “Best Beschikbare Technieken” (BBT). Een argeloze lezer zou nu denken dat er maar één de beste kan zijn, maar zo is het niet. Er zijn minstens een half dozijn BBT-en en die kun je ook nog eens combineren (bijvoorbeeld een gaswasser met een biofilter). Als men er bijvoorbeeld in slaagt om de emissies met 95% te verminderen i.p.v. met 80%, komen er vier keer zo weinig stangveroorzakende moleculen in de atmosfeer. Het probleem is dat de vergunning geen getalsmatige ambities noemt, en dat de landelijke regelgeving mogelijkheden open laat.

Ik adviseer de Wijkraad Brouwhuis om hierover in de slag te gaan met de provincie.

Zie ook het eerdere artikel over Coppens Diervoeding

Zie ook het eerdere artikel ‘In gesprek over het BZOB-terrein in Helmond

 

Platform Noord-Oost Corridor (NOC) presenteert nieuw koersdocument

Het Platform NOC (De ‘Ruit’) heeft op 17 februari 2015 zijn visie uitgebracht over de koers voor de periode na de aanstaande Statenverkiezingen op 18 maart. Het Platform en de bewoners en organisaties die samen het Platform vormen hebben in de Tweede Kamer een slag tegen de Ruit gewonnen, maar (nog) niet de oorlog. Gedeputeerde Van Heugten heeft een doorstartdossier opgemaakt. Het hangt onder andere van de politieke verhoudingen in de nieuwe Provinciale Staten af welke kant het straks opgaat.

Waar het ook van afhangt, is of de tegenstanders van de Ruit een goed en samenhangend alternatief kunnen formuleren waarin geen nieuw asfalt door de mooie natuurgebieden bij het Wilhelminakanaal wordt aangelegd, waarin de N279 langs de Zuidwillemsvaart niet opgewaardeerd wordt tot een semi- autosnelweg met alle gevolgen van dien voor Helmond-Oost,  en waarmee de mobiliteitsopgaven van de regio toch voldoende opgelost worden. Het op 17 februari aangeboden koersdocument is bedoeld om juist hier een oplossing te bieden. Ik heb in bescheiden mate aan de totstandkoming van dit document mee kunnen werken, en ik heb dat met veel genoegen gedaan. U kunt het hieronder allemaal nalezen.

Koersdoc Brainprt slim en duurz mob_17febr2015

Het koersdocument is als eerste aangeboden aan CU-kamerlid Carla Dik-Faber, die duidelijke verdiensten heeft voor de meningsomslag in de Tweede Kamer. Zij toonde zich (in het ED van 18 februari) enthousiast “Juist in deze regio, die zich kenmerkt door innovatie, moet je niet met ouderwetse oplossingen komen.”.
Voor de gemeente Eindhoven was verkeerswethouder Jannie Visser (SP) aanwezig.

 

Gastopinie over Eindhoven Airport in het Brabants Dagblad

Eindhoven Airport vanaf de Spottershill

Het Brabants Dagblad (BD) is het broertje van het Eindhovens Dagblad (ED). Het Eindhovens Dagblad schrijft regelmatig over Eindhoven Airport, wat  logisch is want het gebied rond het vliegveld ligt grotendeels in het verschijningsgebied van het ED. Om dezelfde reden schrijft het BD niet vaak over Eindhoven Airport.
OP 11 februari 2015 combineerde het BD in  bewerkte vorm twee artikelen die een dag eerder apart in het ED hadden gestaan (namelijk het artikel over met de Dreamliner naar de Antillen en het verhaal van Arke). Boven het combinatieartikel plaatste het BD de wervende kop “Eindhoven Airport tussen sky en limit”. Daardoor werd het een stukje onvervalste luchtvaartpromotie. Gelukkig bedacht men zich op de redactie dat er ook mensen tegen waren. Daarom kreeg ik het verzoek of ik een dag later een gastopinie kon aanleveren van 750 woorden. Zo gezegd, zo gedaan. Op 14 februari stond de gastopinie in het BD. Omdat de lezers van het BD gemiddeld minder weten van de situatie dan die van het ED, is de uitleg wat meer in de breedte en wat minder in de diepte.

U  kunt de gastopinie hier vinden: Gastopinie BrabD_14febr2015_bewerkt

Over de geur rond Coppens Diervoeding in Helmond

Er zijn mensen die vinden dat het te vaak te hard stinkt rond het BZOB-terrein in Helmond. In elk geval vindt de Wijkraad Brouwhuis dat.
Op het BZOB-terrein zitten veel ondernemingen waarvan de provincie bevoegd gezag is, zoals recyclingbedrijven of bedrijven die met de agrosector te maken hebben.

Mijn (SP)-fractievoorzitter Nico Heijmans en ik zijn op 27 dec 2014 wezen praten met twee mensen van de Wijkraad (zie “In gesprek over het BZOB-terrein in Helmond op 31 dec 2014“). Ik zou het nodige uitzoekwerk doen, zij zouden mij sturen wat ze hadden, en Nico en ik zouden proberen een echte deskundige te pakken te krijgen, want het is zeer gespecialiseerde materie.

Ik kwam vandaag aan het uitzoekwerk toe en begon met Coppens Diervoeding. Daarover wordt geklaagd en en er bestaat op de branche gerichte landelijke wetgeving voor.
Het uitzoekwerk leidde tot een heel epistel aan de heren van de Wijkraad Brouwhuis, waarvan ik hier het merendeel achterwege zal laten. Enkele observaties:
– De Wet Milieubeheervergunning van Coppens van jan 2009 kent geen expliciete bepalingen over geur. Er staat alleen een algemene passage dat “Best Beschikbare Technieken (BBT)” moeten gelden. Hoe de algemene passage concreet vorm krijgt om geur tegen te gaan, is niet in de vergunning terug te vinden.
– De diervoedingindustrie heeft een eigen “Bijzondere regeling” bij de Nationale Emissie Richtlijn. Dat is niet uitzonderlijk – enkele tientallen branches hebben zo’n regeling.
– De BBT’s, die in 2007 bekend waren, konden in combinatie meer dan 90% van de stankstoffen wegvangen (bijvoorbeeld een goede gaswasser met een nageschakeld biofilter). Een enkelvoudige zuivering vangt minder weg. Het is niet uit de vergunning te achterhalen aan welke ambitie Coppens gehouden is.

afvalgasreiging_diervoeding
– Er is een oud en een nieuw model om de concentraties in de lucht bij omringende woningen uit te rekenen, resp. het LFTD-model en het NNM-model dat nu verplicht is. Beide dekken elkaar niet. Let wel dat onderstaand plaatje geldt voor één specifieke situatie. Bij andere situaties horen andere plaatjes. Het plaatje voor Coppens is onbekend.
Boven de 300 m voorspelt in dit specifieke voorbeeld het nieuwe model lagere waarden dan het oude, op 100 m geeft het nieuwe model 6* zoveel. Het oogt niet geheel betrouwbaar.
De dichtstbijzijnde woning in Helmond ligt op 400 m van Coppens.

verhouding_NNM_LFTDDe provincie gaat 4,5 ton betalen om twee Helmondse schoorstenen te verhogen, nl die van Boerenbond Deurne en Forfarmers-Hendrix op een ander Helmonds industrieterrein, nl Hoogeind. Daarvoor heeft de provincie in juni 2013 een speciale subsidieregeling ingesteld. (Dit alles volgens het ED).
De gedachte om ook zoiets op het BZOB-terrein te doen lijkt op zijn minst een studie waard te zijn.

Brief aan alle energiecoöperaties in Brabant

Er zijn steeds meer energiecoöperaties in Brabant, inmiddels 40. Die doen waardevol werk om de bevolking mee te krijgen in de noodzakelijke energietransitie. De totale energetische omvang van hun inspanningen is vooralsnog niet heel groot, maar hun katalyserende werking des te meer.

Ik heb vorig jaar in de SP-fractie in PS voorgesteld deze wereld te gaan verkennen. Dat is gebeurd door middel van een aantal interviews, die ik afgenomen heb. Dat heeft geresulteerd in de commissienotitie “Een pleidooi voor steun aan de energiecoöperaties in Brabant” dd 28 mei 2014 (zie Een pleidooi voor steun aan de energiecoöperaties in Brabant_vs2).

De notitie op 16 januari 2015 aan de orde geweest in de commissie EZB van Provinciale Staten. (Processen duren soms lang bij de provincie…). De notitie werd meegenomen bij de bespreking van de evaluatie van de eerste fase van het Energiefonds (waar behoorlijk wat geld in zit). Woordvoerder was Nurettin Altundal.
De notie genoot brede steun. Alleen de PVV zat oeverloos te zeiken, maar dat doen ze altijd over duurzame energie. De “windmolenminaretten” bewijzen in hun ogen blijkbaar de islamisering van Nederland. Gedeputeerde Bert Pauli (VVD) zei “de notitie te omarmen en ermee aan de slag te gaan.” Dat is zeer mooi!
De eerste fase van het Energiefonds was overwegend NIET op de bevolking gericht, maar op de innovatie in het bedrijfsleven. De tweede tranche moet wel meer op de bevolking gericht worden. Dat biedt dus kansen.

Ik heb voor de SP op 12 februari alle coöperaties een brief namens fractievoorzitter Nico Heijmans gestuurd (zie persbericht_SP stuurt brief aan alle cooperaties_14022015 ), waarin de steun voor de notitie bekend gemaakt is, en waarin hij deze coöperaties aanraadde zich te oriënteren op de provinciale mogelijkheden.
De SP gaat hierover graag in gesprek.

Vluchten vanaf Eindhoven Airport op zondag vóór 08.00 uur

Sinds de jaarwisseling vliegt Transavia een lijnvlucht vanaf Eindhoven Airport, die vóór 08.00 uur gestart is. Dat is in strijd met het beleid en de praktijk van voorgaande jaren. Iemand stuurde het Platform de 10 Geboden voor EhvA een mail die boos was op het vliegveld.

Het zit zo. Op 31 december 2014 is de regionale overeenkomst afgelopen waarin stond dat er in het weekend voor 08.00 uur niet gevlogen zou worden. Het vorig jaar definitief geworden Luchthavenbesluit staat 07.00 uur toe.
Daartegen is hard actie gevoerd in de actie Geen Vluchten Na Elven (GVNE). Het resultaat daarvan was dat staatssecretaris Mansveld verordonneerd heeft dat de openingstijden van vroeger bij de evaluatie van de eerste fase van het Aldersadvies meegenomen moeten worden. Er wordt nu druk overlegd over hoe die evaluatie uitgevoerd moet worden – de uitvoering moet dus nog beginnen.

Maar ondertussen laat directeur Joost Meijs onverstoorbaar zijn vliegtuigen op zondag al voor 8 uur los. Dat is niet juridisch verboden, maar wel uiterst onfatsoenlijk als je nog aan het praten bent over die 08 uur.
Het tekent de arrogantie van de luchtvaartbazen. Dit voedt de wijdverspreide vermoedens dat de hele evaluatie een farce is waarvan de uitkomst al van tevoren vaststaat.

De SP in de provincie (bij monde van Willemieke Arts) en in de Eindhovense gemeenteraad (bij monde van Corina Lathouwers) hebben hierover vragen gesteld. Zowel de provincie als de gemeente Eindhoven zijn voor 24,5% eigenaar van het vliegveld, en beide lid van de Alderstafel. Er wordt gevraagd om zich van de gang van zaken te distantiëren.

De tekst van de provinciale vragen vindt u hieronder.

Vragen van PSlid_WArts_06febr2015_openingstijdzondag

 

Ook Eindhovense SP nodigt leden in Gestel uit voor deelname aan luchtonderzoek

In Eindhoven functioneert het geavanceerde systeem AiREAS. Dat meet op ruim 30 locaties de kwaliteit van de stadslucht, ook soorten vervuiling die tot nu toe nergens systematisch gemeten worden, zoals ozon, PM10, PM2,5 en PM1. Het systeem kent zelfs vijf ultrafijn stof-sensoren.

www.aireas.com
www.aireas.com

Voor de initiatiefnemers, waaronder Jean-Paul Close, is dit meetsysteem een middel om dichterbij het ideaal van een gezonde stad te komen. Voor de deelnemende high techsector ligt de verhouding tussen doel en middelen soms andersom.

Hoe het ook zit met wat doel en middel is, het komt bij elkaar in een recent initiatief in Gestel. Het Eindhovens Dagblad wijdde er op 17 jan 2015 een halve pagina aan “Gestel centrum luchtonderzoek”. De bedoeling is om het verband te meten tussen ultrafijn stof-concentraties en de hart- en vaatgesteldheid. In deze vorm is dat een mijlpaal. De onderzoeker, Eric de Groot van het AMC, heeft al meer van dit soort onderzoek op zijn naam staan, maar tot nu toe zat daar altijd een stap tussen. Hij heeft bijvoorbeeld enkele malen het vóórkomen van aderverkalking als functie van de afstand tot de snelweg gemeten (dat verband is er en het kon gemeten worden). Maar de schakel tussen de snelweg en de long kon niet rechtstreeks gemeten worden.

Het is dus nu de bedoeling om dat wel te gaan doen, uiteindelijk met 4000 Eindhovenaren. Dat is technisch een hele klus. Daarom wordt dit voorafgegaan door een test-pilot waaraan zo’n 50 mensen meedoen. Die worden tot nu toe vooral gezocht onder bestuursleden van Milieudefensie en in de wijken Ooievaarsnest, Hanevoet en Genderbeemd (postcode 5655 en 5653). Men probeert nu die 50 mensen bijeen te krijgen.

In navolging van de Vereniging Milieudefensie heeft nu ook het bestuur van de Eindhovense SP haar leden in deze postcodegebieden een brief gestuurd, waarin deze leden gevraagd worden een week lang overdag wat apparatuur met zich mee te dragen. De proef is vrijwillig en gratis en leidt voor de deelnemers tot informatie.

Alle geïnteresseerden kunnen met mij contact opnemen op bjmgerard@gmail.com

Zie het eerdere artikel MilDef levert proefkonijnen